< 1 Samuel 15 >

1 Miingon si Samuel kang Saul, “Gipadala ako ni Yahweh aron sa pagdihog kanimo nga hari sa iyang katawhan sa Israel. Karon paminawa ang mga pulong ni Yahweh.
Entonces Samuel le dijo a Saúl: “El Señor me ha enviado para ungirte como rey de su pueblo Israel. Así que presta atención a lo que el Señor dice.
2 Mao kini ang gisulti ni Yahweh nga makagagahom, 'Gitiman-an ko kung unsa ang gibuhat ni Amalek sa Israel sa pag-asdang niya kanila sa agianan, sa paggawas nila gikan sa Ehipto.
Y esto es lo que dice el Señor Todopoderoso: He observado lo que los amalecitas le hicieron a Israel cuando los emboscaron en su camino desde Egipto.
3 Karon adtoa ug gubata si Amalek ug laglaga ang tanan nga iyang gipanag-iyahan. Ayaw sila binli, patya ang mga lalaki ug mga babaye, mga bata ug mga masuso, mga baka ug mga karnero, mga kamelyo ug mga asno.”
Ve y ataca a los amalecitas y extermínalos a todos. No perdones a nadie, sino que mata a todo hombre, mujer, niño y bebé; a todo buey, oveja, camello y asno”.
4 Gipatawag ni Saul ang katawhan ug giihap sila didto sa siyudad sa Telem: adunay mga 200, 000 ka mga tawo, ug 10, 000 ka tawo gikan sa Juda.
Saúl convocó a su ejército en Telem. Había 200.000 infantes israelitas y 10.000 hombres de Judá.
5 Unya miabot si Saul sa siyudad ni Amalek ug nag-atang sa walog.
Saúl avanzó hacia el pueblo de Amalec y preparó una emboscada en el valle.
6 Unya gisultihan ni Saul ang mga Kenihanon, “Lakaw, pahawa, pahilayo kamo gikan sa mga Amalekanhon, aron nga dili ko kamo laglagon uban kanila. Kay nagmaloloy-on kamo sa tibuok katawhan sa Israel, sa paggawas nila gikan sa Ehipto.” Busa mipahawa ang mga Kenihanon gikan sa mga Amalekanhon.
Saúl envió un mensaje para advertirles a los ceneos: “Salgan de la zona y dejen a los amalecitas para que no los destruya a ustedes con ellos, porque ustedes mostraron bondad con todo el pueblo de Israel en su camino desde Egipto”. Así que los ceneos se alejaron y dejaron abandonaron a los amalecitas.
7 Unya gigubat ni Saul ang mga Amalekanhon, sukad sa Havila hangtod sa Sur, nga mao ang sidlakang bahin sa Ehipto.
Saúl derrotó a los amalecitas desde Havila hasta Shur, al oriente de Egipto.
8 Unya nadakpan niya nga buhi si Agag ang hari sa mga Amalekanhon; gipanglaglag niya sa hingpit ang tibuok katawhan pinaagi sa sulab sa espada.
Capturó vivo a Agag, rey de Amalec, pero exterminó a todo el pueblo a espada.
9 Apan wala niya patya si Agag, lakip na ang labing maayo nga mga karnero, mga baka ug mga tambok nga mga nating baka, ug ang mga nating karnero. Wala nila laglaga ang tanan nga mga maayo. Apan gilaglag nila sa hingpit ang tanang butang nga talamayon ug walay pulos.
Saúl y su ejército perdonaron a Agag, junto con las mejores ovejas y ganado, los terneros y corderos gordos, y todo lo que era bueno. No quisieron destruir eso, sino que destruyeron por completo todo lo despreciable y que no tenía valor.
10 Unya miabot ang pulong ni Yahweh kang Samuel nga nag-ingon,
El Señor envió un mensaje a Samuel, diciendo:
11 “Nakapaguol kini kanako nga gihimo kong hari si Saul, kay mitalikod na siya gikan sa pagsunod kanako ug wala na sunda ang akong mga sugo.” Nasuko pag-ayo si Samuel; mituaw siya kang Yahweh tibuok gabii.
“Lamento haber hecho rey a Saúl, porque ha dejado de seguirme y no ha hecho lo que le ordené”. Samuel se molestó y clamó al Señor durante toda la noche.
12 Misayo pagbangon si Samuel aron sa pagpakigkita kang Saul sa pagkabuntag. Adunay misulti kang Samuel, “Miadto si Saul sa Carmel ug nagpatindog ug usa ka monumento alang sa iyang kaugalingon, unya mibiya ug milugsong didto sa Gilgal.”
Entonces Samuel se levantó de madrugada y fue a buscar a Saúl, pero le dijeron: “Saúl se ha ido al Carmelo. Allí incluso ha erigido un monumento para honrarse a sí mismo, y ahora se ha marchado y ha bajado a Gilgal”.
13 Unya miadto si Samuel kang Saul, ug miingon si Saul kaniya, “Panalanginan ka pinaagi kang Yahweh! Natuman ko na ang gisugo ni Yahweh.”
Cuando Samuel lo alcanzó, Saúl dijo: “¡El Señor te bendiga! He hecho lo que el Señor me ha ordenado”.
14 Miingon si Samuel, “Unsa man kining mga pagbahihi sa mga karnero sa akong igdulongog, ug ang pag-inga sa mga baka nga akong nadungog?
“¿Qué es ese balido de las ovejas que escuchan mis oídos? ¿Qué es ese mugido del ganado que estoy oyendo?” preguntó Samuel.
15 Mitubag si Saul, “Gidala nila sila gikan sa mga Amalekanhon. Kay gipalingkawas sa katawhan ang labing maayo sa mga karnero ug sa mga baka, aron ikahalad kang Yahweh nga imong Dios. Ang nahibilin gihurot namo sa paglaglag.”
“El ejército las trajo de los amalecitas”, respondió Saúl. “Les perdonaron las mejores ovejas y reses para sacrificarlas al Señor, tu Dios, pero nosotros destruimos por completo el resto”.
16 Unya miingon si Samuel kang Saul, “Hulat, ug suginlan ko ikaw sa gisulti ni Yahweh kanako karong gabhiona.” Miingon si Saul, “Sulti!”
“¡Cállate!” le dijo Samuel a Saúl. “Déjame contarte lo que el Señor me dijo anoche”. “Dime lo que dijo”, respondió Saúl.
17 Miingon si Samuel, “Bisan gamay ka sa imong kaugalingon nga paglantaw, dili ba gihimo ka man nga ulo sa mga banay sa Israel? Ug gidihogan ka ni Yahweh aron maghari sa Israel;
“Antes no solías pensar mucho en ti mismo, ¿pero no eres ahora el líder de las tribus de Israel?” preguntó Samuel. “El Señor te ungió como rey de Israel.
18 Gipalakaw ka ni Yahweh ug gisultihan, 'Lakaw ug hutda sa pagpamatay ang mga makasasala, ang mga Amalekanhon, ug pagpakig-away batok kanila hangtod nga malaglag sila.'
Luego te dio una orden, diciéndote: ‘Ve y extermina a esos pecadores, los amalecitas. Atácalos hasta destruirlos a todos’.
19 Nganong wala ka man motuman sa tingog ni Yahweh, apan hinoon gikuha nimo ang mga inilog ug gibuhat ang daotan sa panan-aw ni Yahweh?”
¿Por qué no hiciste lo que el Señor te ordenó? ¿Por qué te abalanzaste sobre el despojo e hiciste lo malo ante los ojos del Señor?”
20 Unya miingon si Saul kang Samuel, “Gituman ko gayod ang tingog ni Yahweh, ug nag-adto sa dalan nga gipaadtoan ni Yahweh kanako. Gibihag ko si Agag, ang hari sa Amalek, ug gihurot sa paglaglag ang mga Amalekanhon.
“¡Pero si hice lo que el Señor me ordenó!” respondió Saúl. “Fui e hice lo que el Señor me mandó hacer. Hice regresar a Agag, rey de Amalec, y destruí por completo a los amalecitas.
21 Apan ang katawhan mikuha sa pipila ka mga inilog - mga karnero ug mga baka, ang labing maayong butang nga angayan laglagon, aron ihalad kang Yahweh nga imong Dios didto sa Gilgal.”
El ejército tomó ovejas y ganado del botín, lo mejor de lo que estaba apartado para Dios, para sacrificarlo al Señor, tu Dios, en Gilgal”.
22 Mitubag si Samuel, “Mas malipay ba si Yahweh sa halad nga mga sinunog ug sa mga halad, kay sa pagtuman sa tingog ni Yahweh? Ang pagtuman mas labaw pa kay sa paghalad, ug ang pagpatalinghog mas maayo pa sa tambok nga mga karnero.
“¿Qué crees que prefiere el Señor? ¿Los holocaustos y los sacrificios? ¿O que seas obediente a su palabra?” le preguntó Samuel. “¡Escucha! ¡La obediencia es mejor que los sacrificios! Prestar atención es más importante que ofrecer la grasa de los carneros.
23 Kay ang pagsupak sama ra sa sala sa pagpanag-an, ug ang pagmagahi sama ra sa kadaotan ug kalapasan. Tungod kay gisalikway mo man ang pulong ni Yahweh, magsalikway usab siya kanimo gikan sa imong pagkahari.”
La rebelión es tan mala como la brujería, y la arrogancia es tan mala como el pecado de la idolatría. Porque has rechazado los mandatos del Señor, él te ha rechazado como rey”.
24 Unya miingon si Saul kang Samuel, “Nakasala ako; kay nakalapas ako sa sugo ni Yahweh ug sa imong mga pulong, tungod kay nahadlok ako sa katawhan ug nagtuman sa ilang tingog.
“He pecado”, confesó Saúl a Samuel. “Desobedecí las órdenes del Señor y tus instrucciones, porque tuve miedo del pueblo y seguí lo que ellos decían.
25 Karon, pasayloa intawon ang akong sala, ug balik uban kanako aron makasimba ako kang Yahweh.”
Así que, por favor, perdona mi pecado y vuelve conmigo, para que pueda adorar al Señor”.
26 Miingon si Samuel kang Saul, “Dili na ako mobalik pa uban kanimo; kay imong gisalikway ang pulong ni Yahweh, ug gisalikway ka usab ni Yahweh sa imong pagkahari sa Israel.”
Pero Samuel le dijo: “No voy a volver contigo. Has rechazado las órdenes del Señor, y el Señor te ha rechazado como rey de Israel”.
27 Sa mitalikod na si Samuel aron mobiya, gigunitan ni Saul ang sidsid sa iyang kupo, ug nagisi kini.
Cuando Samuel se dio la vuelta para marcharse, Saúl se agarró del dobladillo de su túnica, y ésta se rasgó.
28 Miingon si Samuel kaniya, “Gilangkat na ni Yahweh gikan kanimo karong adlawa ang gingharian sa Israel ug gihatag kini sa imong silingan, nga mas maayo pa kay kanimo.
Samuel le dijo: “¡El Señor te ha arrancado hoy el reino de Israel y se lo ha dado a tu prójimo, a uno que es mejor que tú!
29 Usab, ang Kalig-on sa Israel dili mamakak ni mag-usab sa iyang hunahuna; kay dili man siya tawo, nga usbon niya ang iyang hunahuna.”
¡Además la Gloria de Israel no miente ni cambia de opinión, porque él no es un ser humano!”
30 Unya miingon si Saul, “Nakasala ako. Apan pasidunggi ako karon atubangan sa kadagkoan sa akong katawhan ug atubangan sa Israel. Pauli uban kanako, aron makasimba ako kang Yahweh nga imong Dios.”
“Sí, he pecado”, respondió Saúl. “Por favor, hónrame ahora ante los ancianos de mi pueblo y ante Israel; vuelve conmigo, para que pueda adorar al Señor, tu Dios”.
31 Busa mipauli si Samuel uban kang Saul, ug misimba si Saul kang Yahweh.
Así que Samuel regresó con Saúl después de todo, y Saúl adoró al Señor.
32 Unya miingon si Samuel, “Dad-a dinhi kanako si Agag ang hari sa mga Amalekanhon.” Miduol si Agag nga nakagapos ug miingon, “Sa pagkatinuod milabay na ang kapaitan sa kamatayon.”
Entonces Samuel dijo: “Tráeme a Agag, rey de los amalecitas”. Agag se acercó a él confiado, pues pensó: “La amenaza de muerte debe haber pasado ya”.
33 Mitubag si Samuel, “Ingon nga daghang inahan ang nawad-an ug mga anak pinaagi sa imong espada, busa kawad-an usab ug mga anak ang imong inahan taliwala sa mga kababayen-an.” Unya gitagodtagod ni Samuel si Agag sa atubangan ni Yahweh didto sa Gilgal.
Pero Samuel le dijo: “De la misma manera que tu espada ha dejado sin hijos a las mujeres, también tu madre quedará sin hijos entre las mujeres”. Entonces Samuel descuartizó a Agag ante el Señor en Gilgal.
34 Mipauli si Samuel sa Rama ug mitungas usab si Saul sa iyang pinuy-anan didto sa Gabaa.
Samuel se fue a Ramá, y Saúl se fue a su casa en Guibeá de Saúl.
35 Ug wala na makigkita pa si Samuel kang Saul hangtod sa adlaw sa iyang kamatayon, kay nasubo siya alang kang Saul. Ug nagbasol si Yahweh nga gihimo niyang hari si Saul sa Israel.
Hasta el día de su muerte, Samuel no volvió a visitar a Saúl. Samuel se lamentó por Saúl, y el Señor se arrepintió de haber hecho a Saúl rey de Israel.

< 1 Samuel 15 >