Sentencoj 3

1 Mia filo! ne forgesu mian instruon, Kaj via koro konservu miajn ordonojn.

Filho meu, não te esqueças da minha lei, e o teu coração guarde os meus mandamentos.

2 Ĉar ili akirigos al vi longan vivon, Jarojn de vivo kaj paco.

Porque eles te acrescentarão longura de dias, e anos de vida e paz.

3 Favoro kaj vero vin ne forlasu; Alligu ilin al via kolo, Skribu ilin sur la tabeloj de via koro.

Não te desamparem a benignidade e a fidelidade: ata-as ao teu pescoço; escreve-as na táboa do teu coração.

4 Kaj vi trovos favoron kaj bonan opinion Ĉe Dio kaj homoj.

E acharás graça e bom entendimento aos olhos de Deus e dos homens.

5 Fidu la Eternulon per via tuta koro, Kaj ne fidu vian prudenton.

Confia no Senhor com todo o teu coração, e não te estribes no teu próprio entendimento.

6 Konsciu Lin en ĉiuj viaj vojoj, Kaj Li ĝustigos vian iradon.

Reconhece-o em todos os teus caminhos, e ele endireitará as tuas veredas.

7 Ne opiniu vin saĝa; Timu la Eternulon, kaj deturnu vin de malbono.

Não sejas sábio a teus próprios olhos: teme ao Senhor e aparta-te do mal.

8 Ĉi tio estos saniga por via korpo, Kaj bona nutro por viaj ostoj.

Isto será saúde para o teu umbigo, e regadura para os teus ossos.

9 Faru honoron al la Eternulo el via havo Kaj el la unuavenaĵo de ĉiuj viaj rikoltoj:

Honra ao Senhor com a tua fazenda, e com as primícias de toda a tua renda.

10 Tiam viaj grenejoj tute pleniĝos, Kaj viaj vinpremejoj superbordigos moston.

E se encherão os teus celeiros de fartura, e trasbordarão de mosto os teus lagares.

11 La instruon de la Eternulo, ho mia filo, ne malŝatu; Kaj ne deturnu vin, kiam Li faras al vi punon;

Filho meu, não rejeites a correção do Senhor, nem te enojes da sua repreensão.

12 Ĉar kiun la Eternulo amas, tiun Li punkorektas, Kiel patro la filon, en kiu li havas plezuron.

Porque o Senhor repreende aquele a quem ama, assim como o pai ao filho a quem quer bem.

13 Feliĉa estas la homo, kiu trovis saĝon, Kaj la homo, kiu akiris prudenton;

Bem-aventurado o homem que acha sabedoria, e o homem que produz inteligência.

14 Ĉar estas pli bone ĝin aĉeti, ol aĉeti arĝenton, Kaj ĝia rikoltaĵo estas pli bona, ol pura oro.

Porque melhor é a sua mercadoria do que a mercadoria de prata, e a sua renda do que o ouro mais fino.

15 Ĝi estas pli kara, ol juveloj; Kaj nenio, kion vi povus deziri, povas esti komparata kun ĝi.

Mais preciosa é do que os rubins, e tudo o que mais podes desejar não se pode comparar a ela.

16 Longa vivo estas en ĝia dekstra mano; Riĉo kaj gloro estas en ĝia maldekstra mano.

Longura de dias há na sua mão direita: na sua esquerda riquezas e honra.

17 Ĝiaj vojoj estas vojoj agrablaj, Kaj ĉiuj ĝiaj vojetoj estas paco.

Os caminhos dela são caminhos de delícias, e todas as suas veredas paz.

18 Ĝi estas arbo de vivo por tiuj, kiuj ĝin ekkaptis; Kaj feliĉaj estas tiuj, kiuj ĝin posedas.

É árvore da vida para os que dela pegam, e bem-aventurados são todos os que a reteem.

19 La Eternulo per saĝo fondis la teron; Per prudento Li aranĝis la ĉielon.

O Senhor com sabedoria fundou a terra: preparou os céus com entendimento.

20 Per Lia ĉionsciado disiĝis abismoj; Kaj la nuboj elverŝas roson.

Pelo seu conhecimento se fenderam os abismos, e as nuvens destilam o orvalho.

21 Mia filo! ili ne foriru de viaj okuloj; Konservu klarecon de la kapo kaj prudenton:

Filho meu, não se apartem estes dos teus olhos: guarda a verdadeira sabedoria e o bom siso;

22 Ili estos vivo por via animo, Kaj ornamo por via kolo.

Porque serão vida para a tua alma, e graça para o teu pescoço.

23 Tiam vi iros sendanĝere vian vojon, Kaj via piedo ne falpuŝiĝos.

Então andarás com confiança pelo teu caminho, e não tropeçará o teu pé.

24 Kiam vi kuŝiĝos dormi, vi ne timos; Kaj kiam vi kuŝos, via dormo estos agrabla.

Quando te deitares, não temerás: mas te deitarás e o teu sono será suave.

25 Ne timu subitan teruron, Nek pereigon, kiu povus veni de malbonuloj;

Não temas o pavor repentino, nem a assolação dos ímpios quando vier.

26 Ĉar la Eternulo estos via helpo, Kaj gardos vian piedon kontraŭ reto.

Porque o Senhor será a tua esperança, e guardará os teus pés de os prenderem.

27 Ne rifuzu bonon al la bezonantoj, Se via mano havas la forton por fari.

Não detenhas dos seus donos o bem, tendo na tua mão poder faze-lo.

28 Kiam vi havas ĉe vi, ne diru al via proksimulo: Iru kaj revenu, kaj morgaŭ mi donos.

Não digas ao teu próximo: vai, e torna, e amanhã to darei: tendo-o tu contigo.

29 Ne pripensu malbonon kontraŭ via proksimulo, Kiam li kun konfido loĝas ĉe vi.

Não maquines mal contra o teu próximo, pois habita contigo confiadamente.

30 Ne malpacu kun iu senkaŭze, Se li ne faris al vi malbonon.

Não contendas contra alguém sem razão, se te não tem feito mal.

31 Ne enviu rabemulon, Kaj elektu neniun el liaj vojoj;

Não tenhas inveja do homem violento, nem elejas algum de seus caminhos.

32 Ĉar la perversulojn la Eternulo abomenas, Kaj Sian intencon Li malkaŝas al la piuloj.

Porque o perverso é abominação ao Senhor, mas com os sinceros está o seu segredo.

33 Malbeno de la Eternulo estas en la domo de malbonulo, Kaj la loĝejon de piuloj Li benas.

A maldição do Senhor habita na casa do ímpio, mas à habitação dos justos abençoará.

34 La mokantojn Li mokas, Kaj al la humiluloj Li donas favoron.

Certamente ele escarnecerá dos escarnecedores, mas dará graça aos mansos.

35 Honoron heredas saĝuloj; Sed malsaĝuloj forportas honton.

Os sábios herdarão honra, porém os loucos tomam sobre si confusão.