Job 28
1 Pudno nga adda pagminasan iti pirak, lugar a pagguguranda iti balitok.
For there is a mine for silver, and a place for gold which they refine.
2 Ti landok ket nakali manipud iti daga; ti gambang ket narunaw manipud iti bato.
Iron is taken out of the dust, and brass is molten out of the stone.
3 Nangisaad ti tao iti paggibusan ti kinasipnget ken nagsuksukimat agingga iti kaadaywan a pagpatinggaan, dagiti bato nga adda iti sipnget ken nakaro a kinasipnget.
Man setteth an end to darkness, and searcheth out to the furthest bound the stones of thick darkness and of the shadow of death.
4 Nangkali isuna iti nauneg nga abot nga adayo iti lugar a pagnanaedan dagiti tattao, luglugar a nalipatanen iti saka ti siasinoman. Agbitbitin isuna iti lugar nga adayo kadagiti tattao; agpilpillayog isuna nga agsubli-subli.
He breaketh open a shaft away from where men sojourn; they are forgotten of the foot that passeth by; they hang afar from men, they swing to and fro.
5 Maipapan iti daga, agtaud ti tinapay manipud iti daytoy, iti unegna ket kasla agap-apuy.
As for the earth, out of it cometh bread, and underneath it is turned up as it were by fire.
6 Dagiti batona ti pakasarakan kadagiti safiro, ken naglaon iti balitok ti tapokna.
The stones thereof are the place of sapphires, and it hath dust of gold.
7 Awan ti tumutokma a billit ti makaammo iti dalan nga agturong iti daytoy, uray ti buitre ket saanna pay a nakita daytoy.
That path no bird of prey knoweth, neither hath the falcon's eye seen it;
8 Saan pay a nagnaan dagiti atap nga ayup ti kasta a dalan, uray ti narungsot a leon ket saan pay a limmabas sadiay.
The proud beasts have not trodden it, nor hath the lion passed thereby.
9 Ipatay ti maysa a tao ti imana iti natangken a bato; balbaliktadenna dagiti bantay babaen kadagiti ramutda.
He putteth forth his hand upon the flinty rock; He overturneth the mountains by the roots.
10 Agar-aramid isuna kadagiti pagayusan iti danum iti nagbabaetan dagiti dadakkel a bato; makitkitana sadiay ti tunggal banag a napateg.
He cutteth out channels among the rocks; and his eye seeth every precious thing.
11 Tamtambakanna dagiti pagayusan tapno saan nga agayus dagitoy; iruarna iti lawag ti aniaman a nakalemmeng sadiay.
He bindeth the streams that they trickle not; and the thing that is hid bringeth he forth to light.
12 Sadino ti pakasarakan iti kinasirib? Sadino ti ayan iti pannakaawat?
But wisdom, where shall it be found? And where is the place of understanding?
13 Saan nga ammo ti tao ti gatadna daytoy; wenno saan a masarakan daytoy iti daga dagiti sibibiag.
Man knoweth not the price thereof; neither is it found in the land of the living.
14 Kuna dagiti nagaadalem a danum iti uneg ti daga, 'Awan kaniak'; kuna ti baybay, 'Awan kaniak daytoy.'
The deep saith: 'It is not in me'; and the sea saith: 'It is not with me.'
15 Saan a magun-od ti kinasirib babaen iti balitok; wenno saan a maikilo ti pirak kas gatadna daytoy.
It cannot be gotten for gold, neither shall silver be weighed for the price thereof.
16 Saan a magatadan daytoy iti balitok ti Ofir, agraman dagiti napapateg nga onyx wenno safiro.
It cannot be valued with the gold of Ophir, with the precious onyx, or the sapphire.
17 Saan a maipada ti gatadna iti balitok ken kristal; wenno saan a maisukat daytoy kadagiti alahas a naaramid iti kasayaatan a balitok.
Gold and glass cannot equal it; neither shall the exchange thereof be vessels of fine gold.
18 Awan pakaiyaspinganna daytoy iti koral wenno jasper; pudno, adayo a nagatgatad ti kinasirib ngem kadagiti rubi.
No mention shall be made of coral or of crystal; yea, the price of wisdom is above rubies.
19 Saan a maipada daytoy iti topasio ti Etiopia; wenno saan a magatadan daytoy iti puro a balitok.
The topaz of Ethiopia shall not equal it, neither shall it be valued with pure gold.
20 Sadino ngarud ti paggappuan ti kinasirib? Sadino ti ayan ti pannakaawat?
Whence then cometh wisdom? And where is the place of understanding?
21 Nailemmeng ti kinasirib manipud kadagiti mata dagiti amin nga agbibiag ken agnanayon a nailemmeng kadagiti billit iti tangatang.
Seeing it is hid from the eyes of all living, and kept close from the fowls of the air.
22 Kuna ti Pannakadadael ken Patay, 'Nangngeganmi laeng ti sayanggusing maipapan iti daytoy.'
Destruction and Death say: 'We have heard a rumor thereof with our ears.'
23 Maaw-awatan ti Dios ti dalan nga agturong iti daytoy; ammona ti ayanna daytoy.
God understandeth the way thereof, and He knoweth the place thereof.
24 Ta kumitkita isuna agingga iti pagpatinggaan ti daga ken makitkitana amin nga adda iti babaen ti tangatang.
For He looketh to the ends of the earth, and seeth under the whole heaven;
25 Iti napalabas, innikkanna ti pigsa ti angin ken biningayna ti danum sigun iti kalawana.
When He maketh a weight for the wind, and meteth out the waters by measure.
26 Nangaramid isuna iti pagannurutan para iti tudo ken iti dalan para iti kimat.
When He made a decree for the rain, and a way for the storm of thunders;
27 Kalpasanna, nakitana ti sirib ket impablaakna daytoy; impasdekna daytoy, pudno, inadalna daytoy.
Then did He see it, and declare it; He established it, yea, and searched it out.
28 Kinunana kadagiti tattao, 'Kitaenyo, ti panagbuteng iti Apo- dayta ti kinasirib; ti umadayo iti dakes ket pannakaawat.'”
And unto man He said: 'Behold, the fear of the Lord, that is wisdom; and to depart from evil is understanding.'
