Amsal 14

1 Rumah tangga dibangun oleh kebijaksanaan wanita, tapi diruntuhkan oleh kebodohannya.

Sage, une femme élève sa maison; insensée, de ses propres mains elle la démolit.

2 Orang yang jujur takut dan hormat kepada TUHAN Allah; orang yang hidupnya tidak lurus menghina Dia.

L'homme qui marche dans la droiture, craint l'Éternel; mais, si ses voies se détournent, il Le méprise.

3 Karena pongahnya, orang bodoh suka membesarkan diri; orang bijaksana akan dilindungi oleh kata-katanya sendiri.

L'insensé a dans sa bouche même la verge de son orgueil; mais par leurs lèvres les sages sont garantis.

4 Tanpa lembu, hasil di ladang tak ada; dengan kekuatan lembu, panen akan berlimpah.

Où il n'y a pas de bœufs, le grenier est vide; mais la vigueur du taureau donne un gros revenu.

5 Saksi yang jujur selalu mengatakan yang sesungguhnya, saksi yang tak dapat dipercaya selalu berdusta.

Le témoin véridique ne ment point; mais le faux témoin profère le mensonge.

6 Orang sombong tak akan menjadi bijaksana, tapi orang cerdas belajar dengan mudah.

Le moqueur cherche la sagesse sans la trouver; mais pour l'intelligent la science est chose facile.

7 Janganlah berkawan dengan orang dungu; tak ada yang dapat diajarkannya kepadamu.

Va te placer en face de l'insensé; tu ne pourras découvrir la sagesse sur ses lèvres.

8 Orang bijaksana tahu bagaimana harus bertindak, orang bodoh tertipu oleh kebodohannya.

La sagesse du prudent, c'est de faire attention à sa voie; mais la folie des insensés est une duperie.

9 Orang bodoh tidak peduli apakah dosanya diampuni atau tidak; orang baik ingin diampuni dosanya.

Les insensés se font un jeu du crime; mais parmi les hommes de bien il y a bienveillance.

10 Suka maupun duka tersimpan dalam kalbu; orang lain tak dapat turut merasakannya.

Le cœur connaît son propre chagrin; et autrui ne saurait entrer en part de sa joie.

11 Rumah orang baik tetap kokoh; rumah orang jahat akan roboh.

La maison des impies est détruite, et la tente des gens de bien, florissante.

12 Ada jalan yang kelihatannya lurus, tapi akhirnya jalan itu menuju maut.

Telle voie paraît droite à l'homme, mais elle aboutit au chemin de la mort.

13 Di balik tawa mungkin ada tangis; kegembiraan dapat berakhir dengan kedukaan.

L'on peut, quand on rit, avoir le chagrin dans le cœur; et la joie peut finir en tristesse.

14 Orang jahat akan memetik buah kejahatannya, orang baik akan memetik buah kebaikannya.

Des fruits de sa conduite il sera rassasié celui dont le cœur s'égare, et l'homme de bien, de ce qui lui revient.

15 Orang bodoh percaya kepada setiap perkataan, orang bijaksana bertindak hati-hati.

L'inconsidéré ajoute foi à toute parole; le prudent est attentif à ses pas.

16 Orang berbudi selalu waspada dan menjauhi kejahatan, orang bodoh naik pitam, lalu merasa aman.

Le sage est timide, et fuit le mal; mais l'insensé est présomptueux, et plein de sécurité.

17 Orang yang suka marah bertindak bodoh; orang bijaksana bersikap sabar.

L'homme prompt à s'irriter agit follement; mais l'homme d'intrigue se fait haïr.

18 Orang yang tak berpengalaman akan menjadi bodoh; orang bijaksana akan bertambah pengetahuannya.

Les insensés sont en possession de la folie; mais les justes ont pour couronne la science.

19 Orang jahat akan tunduk kepada orang yang lurus hati, untuk mohon supaya dikasihani.

Les méchants s'inclinent devant les bons, et les impies, à la porte du juste.

20 Orang miskin tidak disenangi bahkan oleh kawan-kawannya; tetapi orang kaya banyak sahabatnya.

A son prochain même le pauvre est odieux; mais ceux qui aiment le riche, sont nombreux.

21 Siapa menghina orang lain, berbuat dosa; siapa baik hati kepada orang miskin, akan bahagia.

Qui méprise son prochain, pèche: mais heureux qui a pitié des misérables!

22 Siapa mengusahakan yang baik, akan dipercaya dan mendapat hormat; siapa merencanakan yang jahat ada di jalan yang sesat.

Ceux qui font le mal, ne se fourvoient-ils pas? Mais ceux qui font le bien, trouvent amour et confiance.

23 Dalam setiap usaha ada keuntungan; obrolan yang kosong membuat orang jatuh miskin.

Tout labeur donne abondance; mais les discours des lèvres ne mènent qu'à l'indigence.

24 Orang bijaksana dipuji karena kebijaksanaannya, orang bodoh terkenal karena kebodohannya.

La couronne des sages est leur richesse; la folie des insensés, c'est la folie.

25 Kalau seorang saksi berkata benar, ia menyelamatkan nyawa; kalau ia berbohong, ia mengkhianati sesamanya.

Le témoin véridique est le libérateur des âmes; mais celui qui trompe, souffle le mensonge.

26 Orang yang takwa kepada TUHAN menjadi tentram, dan keluarganya akan mempunyai perlindungan.

La crainte de l'Éternel donne une confiance ferme; et pour Ses enfants Il sera un refuge.

27 Takwa kepada TUHAN adalah pangkal kebahagiaan; dan jalan untuk menghindari kematian.

La crainte de l'Éternel est une source de vie, pour échapper aux lacs de la mort.

28 Kejayaan raja terletak pada jumlah rakyatnya; tanpa rakyat ia tidak dapat berkuasa.

Un peuple nombreux donne au roi sa splendeur; mais le manque d'hommes est la ruine du prince.

29 Orang bijaksana tidak cepat marah; orang bodoh tidak dapat menahan dirinya.

L'homme lent à s'irriter a un grand sens; l'irascible met en vue sa folie.

30 Hati yang tenang menyehatkan badan; iri hati bagaikan penyakit yang mematikan.

Un cœur sain est la vie du corps; mais l'envie est la carie des os.

31 Siapa berbuat baik kepada orang miskin, menghormati Allahnya; siapa menindas orang lemah, menghina Penciptanya.

Qui opprime les petits, outrage son créateur; mais celui-là l'honore, qui prend pitié des pauvres.

32 Orang jahat binasa karena kejahatan, orang baik terlindung oleh ketulusannya.

Par ses revers l'impie est renversé; mais dans la mort même le juste est plein d'assurance.

33 Hikmat selalu ada di dalam pikiran orang berbudi; tapi tertindas dalam pikiran orang bodoh.

Dans le cœur sensé la sagesse repose; mais au milieu des fous elle se manifeste.

34 Keadilan dan kebaikan mengangkat martabat bangsa, tapi dosa membuat bangsa menjadi hina.

La justice élève une nation, mais le péché est l'opprobre des peuples.

35 Raja senang kepada pegawai yang cakap; tapi ia marah kepada pegawai yang tak dapat menjalankan tugas.

Le roi donne sa faveur au serviteur entendu, mais au méchant serviteur son courroux.