Proverbi 13

1 Il figliuol savio [ascolta] l'ammaestramento di suo padre; Ma lo schernitore non ascolta riprensione.

Con khôn ngoan để ý nghe cha khuyên dạy, đứa nhạo cười bỏ lời khiển trách ngoài tai.

2 L'uomo mangerà del bene del frutto delle sue labbra; Ma l'anima degli scellerati [mangerà del frutto di] violenza.

Người lành thắng kiện nhờ nói năng dè dặt, người ác chỉ ước ao toàn chuyện bạo tàn.

3 Chi guarda la sua bocca preserva l'anima sua; [Ma] ruina [avverrà] a chi apre disordinatamente le sue labbra.

Người tự chủ biết hãm cầm miệng lưỡi; người hở môi gặt lấy thất bại hoài.

4 L'anima del pigro appetisce, e non [ha] nulla; Ma l'anima de' diligenti sarà ingrassata.

Người làm biếng mong muốn mà chẳng được, người siêng năng ước gì có nấy.

5 Il giusto odia la parola bugiarda; Ma l'empio si rende puzzolente ed infame.

Người công chính ghét những gì không ngay thật, người ác ôn dối trá rồi gặt nhuốc nhơ.

6 La giustizia guarda colui che [è] intiero di via; Ma l'empietà sovverte il peccatore.

Đức công chính bảo vệ người ngay thẳng, tội lỗi luôn tiêu diệt bọn tà tâm.

7 Vi è tale che si fa ricco, e non [ha] nulla; Tale [altresì] che si fa povero, ed ha di gran facoltà.

Có người tỏ vẻ giàu mà chẳng có chi; có người làm bộ nghèo mà giàu nứt vách.

8 Le ricchezze dell'uomo [sono] il riscatto della sua vita; Ma il povero non ode alcuna minaccia.

Người giàu mới có tiền chuộc mạng, còn người nghèo đâu sợ ai bắt cóc.

9 La luce de' giusti sarà lieta; Ma la lampana degli empi sarà spenta.

Đèn người lành sáng choang, đèn người ác tắt ngấm.

10 Per orgoglio non si produce altro che contese; Ma la sapienza [è] con quelli che si consigliano.

Tính kiêu căng chỉ sinh ra tranh chấp; nhưng ai khiêm tốn phục thiện mới là khôn ngoan.

11 Le ricchezze [procedenti] da vanità scemeranno; Ma chi raduna con la mano [le] accrescerà.

Của phi nghĩa sớm tan biến; tiền mồ hôi nước mắt mới còn bền lâu.

12 La speranza prolungata fa languire il cuore; Ma il desiderio adempiuto [è] un albero di vita.

Hy vọng trì hoãn khiến lòng đau ê ẩm, mộng được thành làm phấn chấn tâm can.

13 Chi sprezza la parola andrà in perdizione; Ma chi riverisce il comandamento riceverà retribuzione.

Người coi thường khuyên dạy, lãnh hậu họa chẳng sai; người tôn trọng mệnh lệnh nhận phần thưởng chắc chắn.

14 L'insegnamento di un savio [è] una fonte di vita, Per ritrarsi da' lacci della morte.

Lời dạy của người khôn như nguồn sự sống; hướng dẫn người nghe thoát cạm bẫy tử thần.

15 Buon senno reca grazia; Ma il procedere de' perfidi [è] duro.

Lương tri đem lại lòng mến phục; nhưng đường xảo trá dẫy đầy gian nan.

16 L' [uomo] avveduto fa ogni cosa con conoscimento; Ma il pazzo spande follia.

Người khôn suy tính kỹ càng; người dại hấp tấp tỏ mình ngây ngô.

17 Il messo malvagio caderà in male; Ma l'ambasciator fedele reca sanità.

Sứ giả gian ác ngã vào tội ác, khâm sai trung tín đem lại chữa lành.

18 Povertà ed ignominia [avverranno] a chi schifa la correzione; Ma chi osserva la riprensione sarà onorato.

Khước từ kỷ luật gây ra bần cùng nhục nhã; ai đón nhận khiển trách sẽ thấy ngày quang vinh.

19 Il desiderio adempiuto è cosa soave all'anima; Ed agli stolti [è] cosa abbominevole lo stornarsi dal male.

Ước muốn thành công làm linh hồn khoan khoái, vì vậy, người ác bám chặt lấy ước muốn lầm sai.

20 Chi va co' savi diventerà savio; Ma il compagno degli stolti diventerà malvagio.

Gần đèn thì sáng, gần người khôn trở nên khôn; gần mực thì đen, gần người dại phải mang họa.

21 Il male perseguita i peccatori; Ma [Iddio] renderà il bene a' giusti.

Tai họa đuổi theo người gian ác, phước hạnh bám sát người thiện lành.

22 L'uomo da bene lascerà la [sua] eredità a' figliuoli de' figliuoli; Ma le facoltà del peccatore [son] riserbate al giusto.

Của cải người lành để lại cho con cháu hưởng, gia tài người ác dành cho người công chính dùng.

23 Il campo lavorato de' poveri [produce] abbondanza di cibo; Ma vi è tale che è consumato per mancamento di buon governo.

Ruộng người nghèo có thể sản xuất nhiều hoa lợi, nhưng ăn ở bất lương sẽ thành công dã tràng.

24 Chi risparmia la sua verga odia il suo figliuolo; Ma chi l'ama gli procura correzione per tempo.

Ai kiêng roi vọt ghét con trai mình, người biết thương con không quên sửa trị nó.

25 Il giusto mangerà a sazietà dell'anima sua; Ma il ventre degli empi avrà mancamento.

Người công chính ăn thì được ấm lòng, người gian tà ăn mà vẫn đói meo.