Proverbi 24

1 Non portare invidia ai malvagi, e non desiderare di star con loro,

Ну пизмуи пе оамений чей рэй ши ну дори сэ фий ку ей;

2 perché il loro cuore medita rapine, e le loro labbra parlan di nuocere.

кэч инима лор се гындеште ла прэпэд ши бузеле лор ворбеск нелеӂюирь.

3 La casa si edifica con la sapienza, e si rende stabile con la prudenza;

Прин ынцелепчуне се ыналцэ о касэ ши прин причепере се ынтэреште;

4 mediante la scienza, se ne riempiono le stanze d’ogni specie di beni preziosi e gradevoli.

прин штиинцэ се умплу кэмэриле ей де тоате бунэтэциле де прец ши плэкуте.

5 L’uomo savio è pien di forza, e chi ha conoscimento accresce la sua potenza;

Ун ом ынцелепт есте плин де путере ши чел причепут ышь оцелеште влага.

6 infatti, con savie direzioni potrai condur bene la guerra, e la vittoria sta nel gran numero de’ consiglieri.

Кэч прин мэсурь кибзуите кыштиӂь бэтэлия, ши прин мареле нумэр ал сфетничилор ай бируинца.

7 La sapienza è troppo in alto per lo stolto; egli non apre mai la bocca alla porta di città.

Ынцелепчуня есте пря ыналтэ пентру чел небун: ел ну ва дескиде гура ла жудекатэ.

8 Chi pensa a mal fare sarà chiamato esperto in malizia.

Чине се гындеште сэ факэ рэу се кямэ ун ом плин де рэутате.

9 I disegni dello stolto sono peccato, e il beffardo è l’abominio degli uomini.

Гындул челуй небун ну есте декыт пэкат ши батжокориторул есте о скырбэ пентру оамень.

10 Se ti perdi d’animo nel giorno dell’avversità, la tua forza è poca.

Дакэ слэбешть ын зиуа неказулуй, микэ ыць есте путеря.

11 Libera quelli che son condotti a morte, e salva quei che, vacillando, vanno al supplizio.

Избэвеште пе чей тырыць ла моарте ши скапэ пе чей че сунт апроапе сэ фие ынжунгияць.

12 Se dici: “Ma noi non ne sapevamo nulla!…” Colui che pesa i cuori, non lo vede egli? Colui che veglia sull’anima tua non lo sa forse? E non renderà egli a ciascuno secondo le opere sue?

Дакэ зичь: „Ах! н-ам штиут…”, крезь кэ ну веде Чел че кынтэреште инимиле ши Чел че вегязэ асупра суфлетулуй тэу? Ши ну ва рэсплэти Ел фиекэруя дупэ фаптеле луй?

13 Figliuol mio, mangia del miele perché è buono; un favo di miele sarà dolce al tuo palato.

Фиуле, мэнынкэ мьере, кэч есте бунэ, ши фагуреле де мьере есте дулче пентру черул гурий тале!

14 Così conosci la sapienza per il bene dell’anima tua! Se la trovi, c’è un avvenire, e la speranza tua non sarà frustrata.

Тот аша ши ынцелепчуня есте бунэ пентру суфлетул тэу: дакэ о вей гэси, ай ун виитор ши ну ци се ва тэя нэдеждя.

15 O empio, non tendere insidie alla dimora del giusto! non devastare il luogo ove riposa!

Ну ынтинде курсе, нелеӂюитуле, ла локуинца челуй неприхэнит ши ну-й тулбура одихна!

16 ché il giusto cade sette volte e si rialza, ma gli empi son travolti dalla sventura.

Кэч чел неприхэнит де шапте орь каде ши се ридикэ, дар чей рэй се прэбушеск ын ненорочире.

17 Quando il tuo nemico cade, non ti rallegrare; quand’è rovesciato, il cuor tuo non ne gioisca,

Ну те букура де кэдеря врэжмашулуй тэу ши сэ ну ци се веселяскэ инима кынд се потикнеште ел,

18 che l’Eterno nol vegga e gli dispiaccia e non storni l’ira sua da lui.

ка ну кумва Домнул сэ вадэ, сэ ну-Й плакэ ши сэ-Шь ынтоаркэ мыния де ла ел!

19 Non t’irritare a motivo di chi fa il male, e non portare invidia agli empi;

Ну те мыния дин причина челор че фак рэу ши ну пизмуи пе чей рэй!

20 perché non c’è avvenire per il malvagio; la lucerna degli empi sarà spenta.

Кэч чел че фаче рэул н-аре ничун виитор ши лумина челор рэй се стинӂе.

21 Figliuol mio, temi l’Eterno e il re, e non far lega cogli amatori di novità;

Фиуле, теме-те де Домнул ши де ымпэратул ши сэ ну те аместечь ку чей неастымпэраць!

22 la loro calamità sopraggiungerà improvvisa, e chi sa la triste fine dei loro anni?

Кэч деодатэ ле ва вени пеиря. Ши чине поате шти сфыршитул амындурора?

23 Anche queste sono massime dei Savi. Non è bene, in giudizio, aver de’ riguardi personali.

Ятэ че май спун ынцелепций: „Ну есте бине сэ ай ын ведере фаца оаменилор ын жудекэць.”

24 Chi dice all’empio: “Tu sei giusto”, i popoli lo malediranno, lo esecreranno le nazioni.

Пе чине зиче челуй рэу: „Ту ешть бун!” ыл блестемэ попоареле ши-л урэск нямуриле.

25 Ma quelli che sanno punire se ne troveranno bene, e su loro scenderanno benedizione e prosperità.

Дар челор че жудекэ дрепт ле мерӂе бине ши о маре бинекувынтаре вине песте ей.

26 Dà un bacio sulle labbra chi dà una risposta giusta.

Ун рэспунс бун есте ка ун сэрут пе бузе.

27 Metti in buon ordine gli affari tuoi di fuori, metti in assetto i tuoi campi, poi ti fabbricherai la casa.

Везь-ць ынтый де требурь афарэ, ынгрижеште де лукрул кымпулуй, ши апой апукэ-те сэ-ць зидешть каса!

28 Non testimoniare, senza motivo, contro il tuo prossimo; vorresti tu farti ingannatore con le tue parole?

Ну ворби ын кип ушуратик ымпотрива апроапелуй тэу; орь ай вря сэ ыншель ку бузеле тале?

29 Non dire: “Come ha fatto a me così farò a lui; renderò a costui secondo l’opera sua”.

Ну зиче: „Кум мь-а фэкут ел, аша ам сэ-й фак ши еу, ый вой рэсплэти дупэ фаптеле луй!”

30 Passai presso il campo del pigro e presso la vigna dell’uomo privo di senno;

Ам трекут пе лынгэ огорул унуй ленеш ши пе лынгэ вия унуй ом фэрэ минте.

31 ed ecco le spine vi crescean da per tutto, i rovi ne coprivano il suolo, e il muro di cinta era in rovina.

Ши ера нумай спинь, акоперит де мэрэчинь, ши зидул де пятрэ ера прэбушит.

32 Considerai la cosa, e mi posi a riflettere; e da quel che vidi trassi una lezione:

М-ам уйтат бине ши ку луаре аминте ши ам трас ынвэцэтурэ дин че ам вэзут.

33 Dormire un po’, sonnecchiare un po’, incrociare un po’ le mani per riposare…

„Сэ май дорм пуцин, сэ май аципеск пуцин, сэ май ынкручишез мыниле пуцин, ка сэ мэ одихнеск…”

34 e la tua povertà verrà come un ladro, e la tua indigenza, come un uomo armato.

Ши сэрэчия вине песте тине пе неаштептате, ка ун хоц, ши липса, ка ун ом ынармат.