लूका 7
1 जेबे यीशु लोका खे इना सबी गल्ला बताई चुके, तेबे सेयो कफरनहूम नगरो रे आए।
Nachdem Jesus alle seine Reden an das Volk, das ihm zuhörte, beendet hatte, ging er nach Kapernaum hinein.
2 तेबे केसी सूबेदारो रा दास, जो तेसखे बऊत प्यारा था, बमारिया ते मरने वाल़ा था।
Dort lag der Diener eines Hauptmanns, der diesem besonders wert war, todkrank darnieder.
3 तिने यीशुए रे बारे रे सुणी की कई यहूदिया रे बुजुर्ग तिना गे ये बिनती करने पेजे कि आयी की मेरे दासो खे बचा।
Weil nun der Hauptmann von Jesus gehört hatte, sandte er Älteste der Juden zu ihm mit der Bitte, er möchte kommen und seinen Diener gesund machen.
4 सेयो यीशुए गे आयी की तिना ते बड़ी बिनती करी की बोलणे लगे, “से एते जोगा आए कि तुसे तेसखे ठीक करी सको।
Als diese zu Jesus kamen, baten sie ihn inständig mit den Worten: »Er verdient es, daß du ihm diese Bitte erfüllst;
5 कऊँकि से म्हारी जातिया खे प्यार करोआ और तिने ई आसा रा प्रार्थना रा कअर बणाई राखेया।”
denn er hat unser Volk lieb, und er ist es, der uns unsere Synagoge gebaut hat.«
6 यीशु तिना साथे चलणे लगे, जेबे सेयो कअरो रे नेड़े पऊँछणे वाल़े थे, तेबे तिने सूबेदारे तिना खे आपणे कई दोस्ता रे जरिए सन्देशा पेजेया, “ओ प्रभु कष्ट नि कर कऊँकि आऊँ एते जोगा निए कि तुसे मेरे कअरे आयी सको।
Da machte sich Jesus mit ihnen auf den Weg. Als er aber nicht mehr weit von dem Hause entfernt war, sandte der Hauptmann Freunde ab und ließ ihm sagen: »Herr, bemühe dich nicht, denn ich bin nicht wert, daß du unter mein Dach trittst.
7 इजी बजअ ते आऊँ आपू खे एते जोगा पनि समजदा कि तुसा गे आऊँ, पर तुसे आपणे मुंओ तेई बोली देओ, तो से मेरा दास ठीक ऊई जाणा।
Darum habe ich mich auch nicht für würdig gehalten, selbst zu dir zu kommen; sprich vielmehr nur ein Wort, so muß mein Diener gesund werden.
8 आऊँ बी पराधीन मांणू ए और सिपाई मेरे आथो रे ए। जेबे एकी खे बोलूँआ, ‘जा,’ तो से जाओआ और दूजे खे बोलूँ, ‘आओ,’ तो से आओआ। आपणे दासा खे बोलूँ, ‘ये कर,’ तो से करोआ।”
Denn auch ich bin ein Mensch, der unter Vorgesetzten steht, und habe Mannschaften unter mir; und wenn ich zu einem sage: ›Geh!‹, so geht er, und zu einem anderen: ›Komm!‹, so kommt er, und zu meinem Diener: ›Tu das!‹, so tut er’s.«
9 ये सुणी की यीशु हैरान ऊईगे, तेबे तिने मूँ फेरी की तेसा पीड़ा खे जो तिना पीछे आऊणे लगी री थी बोलेया, “आऊँ तुसा खे सच लगी रा बोलणे कि मैं इस्राएलो रे बी एड़ा विश्वास नि देखेया।”
Als Jesus das hörte, wunderte er sich über ihn und sagte, zu der ihn begleitenden Volksmenge gewandt: »Ich sage euch: Selbst in Israel habe ich solchen Glauben nicht gefunden!«
10 तेबे जो दोस्त सूबेदारे पेजी राखे थे तिने कअरे जाई की से दास ठीक देखेया।
Als dann die Abgesandten in das Haus (des Hauptmanns) zurückkehrten, fanden sie den Diener von seiner Krankheit genesen.
11 थोड़े दिन बाद सेयो नाईन नाओं रे एक नगरो रे गये और तिना रे चेले और बऊत बड़ी पीड़ तिना साथे चली री थी।
Kurze Zeit darauf begab es sich, daß Jesus nach einer Stadt namens Nain wanderte, und mit ihm zogen seine Jünger und eine große Volksschar.
12 जेबे सेयो नगरो रे फाटको गे पऊँछे, तेबे लोक एक मुड़दे खे बारे निणे लगी रे थे। जो जवान मरी रा था से आपणी बिदुआ माया रा इकलौता पाऊ था। नगरो रे बऊत सारे लोक तेसा साथे थे।
Als er sich nun dem Stadttor näherte, da trug man gerade einen Toten heraus, den einzigen Sohn seiner Mutter, und die war eine Witwe; und eine große Volksmenge aus der Stadt gab ihr das Geleit.
13 तेसा बिदुआ माया खे देखी की यीशुए खे तरस आया और तेसा खे बोलेया, “रोओ नि।”
Als der Herr sie sah, ging ihr Unglück ihm zu Herzen, und er sagte zu ihr: »Weine nicht!«
14 तेबे तिने नेड़े जाई की सीढ़ छुँईं और सीढ़ चकणे वाल़े रूकी गे, तेबे तिने बोलेया, “ओ जवान आऊँ ताखे बोलूँए कि उठ।”
Dann trat er hinzu und faßte die Bahre an; da standen die Träger still, und er sprach: »Jüngling, ich sage dir: stehe auf!«
15 तेबे से मुड़दा उठी गा और बोलणे लगेया, तेबे यीशुए से तेसरी माया गे सम्बाल़ी ता।
Da setzte der Tote sich aufrecht hin und fing an zu reden; und Jesus gab ihn seiner Mutter wieder.
16 तेबे सब डरी गे और सेयो परमेशरो री तारीफ करदे ऊए बोलणे लगे, “आसा बीचे एक बऊत बड़ा भविष्यबक्ता आईगा रा और परमेशरे आसा लोका पाँदे कृपा दृष्टि करी राखी।”
Da kam Furcht über alle, und sie priesen Gott und sagten: »Ein großer Prophet ist unter uns erstanden!« und: »Gott hat sein Volk gnädig angesehen!«
17 और तिना रे बारे रे ये गल्ल सारे रे यहूदिया प्रदेशो और नेड़े-तेड़े सारे देशो रे फैली गी।
Die Kunde von dieser seiner Tat aber verbreitete sich im ganzen jüdischen Lande und in allen umliegenden Gegenden.
18 यूहन्ने खे तेसरे चेलेया इना सबी गल्ला रा समाचार सुणाया।
Auch dem Johannes erstatteten seine Jünger Bericht über dies alles. Da rief Johannes zwei von seinen Jüngern zu sich,
19 तेबे यूहन्ने आपणे चेलेया बीचा ते दो जणे बुलाई की यीशुए गे ये पूछणे पेजे, “क्या आऊणे वाल़े तुसे ईए या आसे केसी ओरी री बाट देखिये?”
sandte sie zum Herrn und ließ ihn fragen: »Bist du es, der da kommen soll, oder sollen wir auf einen andern warten?«
20 तिने यीशुए गे आयी की बोलेया, “यूहन्ने बपतिस्मे देणे वाल़े आसे ये पूछणे पेजी राखे कि क्या आऊणे वाल़ा तूँ ई ये या आसे केसी ओरी री बाट देखिये?”
Als nun die Männer bei Jesus eintrafen, sagten sie: »Johannes der Täufer hat uns zu dir gesandt und läßt dich fragen: ›Bist du es, der da kommen soll, oder sollen wir auf einen andern warten?‹«
21 तेसी बखते तिने बऊत जणे बमार और पीड़ा ते ठीक कित्ते और दुष्टात्मा ते छुड़ाए और बऊत जणेया अन्देया खे आखी दित्तिया।
Jesus heilte in eben jener Stunde viele von Krankheiten, von schmerzhaften Leiden und bösen Geistern und schenkte vielen Blinden das Augenlicht.
22 यीशुए तिना खे बोलेया, “जो कुछ तुसे देखेया और सुणेया, जाई की यूहन्ने खे बताओ कि अन्दे देखोए, लंगड़े चलोए, कोढ़ी शुद्ध ऊई जाओए, टऊणे सुणोए और मुड़दे जिऊँदे ऊई जाओए और कंगाल़ा खे सुसमाचार सुणाया जाओआ।
So gab er ihnen denn zur Antwort: »Geht hin und berichtet dem Johannes, was ihr (hier) gesehen und gehört habt: Blinde werden sehend, Lahme gehen, Aussätzige werden rein, Taube hören, Tote werden auferweckt, Armen wird die Heilsbotschaft verkündigt,
23 धन्य ए सेयो, जो मेरी बजअ ते आपणा विश्वास नि छाडदे।”
und selig ist, wer an mir nicht irre wird.«
24 जेबे यूहन्ने रे पेजे रे चेले चली गे, तेबे यीशु यूहन्ने रे बारे रे लोका खे बोलणे लगे, “तुसे जंगल़ो रे क्या देखणे गये थे? क्या अवा साथे ईलदे ऊए काओ जेड़े नगल़ो खे?
Als nun die Boten des Johannes wieder weggegangen waren, begann Jesus zu der Volksmenge über Johannes zu reden: »Was wolltet ihr sehen, als ihr (jüngst) in die Wüste hinauszogt? Etwa ein Schilfrohr, das vom Winde hin und her bewegt wird?
25 तो तुसे तेबे क्या देखणे गये थे? क्या नरम टाले पईने रे मांणूए खे? देखो जो भड़किले टाले पईनोए और सुख-विलासो रे रओए, सेयो राजभवनो रे रओए।
Nein; aber wozu seid ihr hinausgezogen? Wolltet ihr einen Mann in weichen Gewändern sehen? Nein; die Leute, welche prächtige Kleidung tragen und in Üppigkeit leben, sind in den Königspalästen zu finden.
26 तो तेबे क्या देखणे गए थे? क्या केसी भविष्यबक्ते खे? आ, आऊँ तुसा खे बोलूँआ कि भविष्यबक्ते ते बी बड़े खे।
Aber wozu seid ihr hinausgezogen? Wolltet ihr einen Propheten sehen? Ja, ich sage euch: Mehr noch als einen Propheten!
27 से येई, जेसरे बारे रे लिखी राखेया कि, “देख, आऊँ आपणे दूतो खे तांते आगे-आगे पेजुँआ, जेस तांते आगे जाई की बाट ठीक करनी।
Dieser ist es, über den geschrieben steht: ›Siehe, ich sende meinen Boten vor dir her, der deinen Weg vor dir her bereiten soll.‹
28 “आऊँ तुसा खे बोलूँआ कि जो जवाणसा ते जम्मी रे तिना बीचा ते यूहन्ने ते बड़ा कोई निए पर जो परमेशरो रे राज्य रे छोटे ते बी छोटा ए, से तेसते बी बड़ा ए।”
Ja, ich sage euch: Unter den von Frauen Geborenen gibt es keinen größeren (Propheten) als Johannes; aber der Kleinste im Reiche Gottes ist größer als er.
29 तेबे सबी आम मांणूए सुणी की और कर लणे वाल़ेया बी यूहन्ने रा बपतिस्मा लयी की परमेशरो खे सच्चा मानी ला।
Und das gesamte Volk, das ihn hörte, auch die Zöllner sind dem Willen Gottes nachgekommen, indem sie sich mit der Taufe des Johannes taufen ließen;
30 पर फरीसिये और धर्मशास्त्री तेसते बपतिस्मा ना लयी की परमेशरो री इच्छा आपणे बारे रे टाल़ी ती।
aber die Pharisäer und die Gesetzeslehrer haben den Heilsratschluß Gottes für ihre Person verworfen, indem sie sich von ihm nicht taufen ließen.
31 यीशुए फेर बोलेया, “आऊँ आजकाल के लोका री उपमा किजी साथे करुँ?
Wem soll ich nun die Menschen des gegenwärtigen Zeitalters vergleichen? Wem sind sie gleich?
32 सेयो तिना बच्चेया जेड़े ए, जो बजारो रे बैठी की एकी-दूजे खे आक्का पाई की बोलोए, ‘आसे तुसा खे बांसल़ी बजाई, पर तुसे नि नाचे; आसे शोग कित्तेया, पर तुसे छाती नि बजाई।’
Sie sind wie Kinder, die auf einem öffentlichen Platze sitzen und einander zurufen: ›Wir haben euch gepfiffen, doch ihr habt nicht getanzt! Wir haben Klagelieder angestimmt, doch ihr habt nicht geweint!‹
33 कऊँकि यूहन्ना बपतिस्मा देणे वाल़ा न तो रोटी खांदा आया और ना अँगूरा रा रस पींदा आया और तुसे बोलोए कि तेसरे दुष्टात्मा ए?
Denn Johannes der Täufer ist gekommen, der kein Brot aß und keinen Wein trank; da sagt ihr: ›Er ist von Sinnen!‹
34 पर आँऊ माणूं रा पुत्र खांदा-पींदा ऊआ आया और तुसे बोलोए कि, ‘देखो, पेटू और पियक्कड़ मांणू कर लणे वाल़ेया रा और पापिया रा दोस्त ए।’
Nun ist der Menschensohn gekommen, welcher ißt und trinkt; da sagt ihr: ›Seht, ein Fresser und Weintrinker, ein Freund von Zöllnern und Sündern!‹
35 पर ज्ञान आपणी ल्वादा ते सच्चा ठराई राखेया।”
Und doch ist die (göttliche) Weisheit gerechtfertigt worden von allen ihren Kindern.«
36 तेबे किने फरीसिये तिना ते बिनती कित्ती कि मां साथे रोटी खाओ; तेबे सेयो तेसरे कअरे जाई की रोटी खाणे लगे।
Es lud ihn aber einer von den Pharisäern ein, bei ihm zu speisen; er ging denn auch in die Wohnung des Pharisäers und nahm bei Tische Platz.
37 तेस नगरो री एक पापी जवाणस ये जाणी की कि यीशु एक फरीसियो रे कअरे रोटी खाणे बैठी रा, संगमरमरो रे पांडे (सुराई) रे इत्र ल्याई
Und siehe, eine Frau, die in der Stadt als Sünderin lebte und erfahren hatte, daß Jesus im Hause des Pharisäers zu Gaste sei, brachte ein Alabasterfläschchen mit Myrrhenöl
38 और तेबे तिना रे पैरा गे पीछे खड़ी ऊई की रोणे लगी और आपणे आसूआ साथे तिना रे पैर तोए और आपणे सिरो रे बाल़ो साथे साफ कित्ते और तिना रे पैर बार-बार चूम्मी की तिना पाँदे इत्र मल़ेया।
und begann, indem sie von hinten an seine Füße herantrat und weinte, seine Füße mit ihren Tränen zu benetzen und sie mit ihrem Haupthaar zu trocknen; dann küßte sie seine Füße und salbte sie mit dem Myrrhenöl.
39 ये देखी की से फरीसी, जिने यीशु बुलाए थे, आपणे मनो रे सोचणे लगेया, “जे ये भविष्यबक्ता ऊँदा तो जाणी लंदा कि ये जो जवाणस एसखे छूणे लगी री, ये कूणे और केड़ी जवाणस ए? कऊँकि से तो पापी ए?”
Als nun der Pharisäer, der ihn eingeladen hatte, das sah, dachte er bei sich: »Wenn dieser wirklich ein Prophet wäre, so müßte er wissen, wer und was für eine Frau das ist, die ihn da berührt, daß sie nämlich eine Sünderin ist.«
40 ये जाणी की यीशुए बोलेया, “ओ शमौन मां ताखे कुछ बोलणा,” शमौने बोलेया, “ओ गुरू बोलो।”
Da nahm Jesus das Wort und sagte zu ihm: »Simon, ich habe dir etwas zu sagen.« Jener erwiderte: »Meister, sprich!«
41 तेबे यीशुए बोलेया, “केसी साऊकारो रे दो देणदार थे, एक पाँज सौ चाँदिए रे सिक्के और दूजा पंजा चाँदिए रे सिक्केया रा देणदार था।
»Ein Geldverleiher hatte zwei Schuldner; der eine war ihm fünfhundert Denare schuldig, der andere fünfzig;
42 जेबे तिना गे वापस करने खे कुछ नि था, तो तेबे तिने दूँईं जणेया रा कर्ज माफ करी ता, तो बता तिना बीचा ते केस तेसखे जादा प्यार करना।”
weil sie aber nicht zurückzahlen konnten, schenkte er beiden die Schuld. Wer von ihnen wird ihn nun am meisten lieben?«
43 शमौने जवाब दित्तेया, “मेरी समजा ते तेस, जेसरा तिने जादा कर्ज माफ कित्तेया।” यीशुए तेसखे बोलेया, “तैं ठीक उतर देई राखेया।”
Simon antwortete: »Ich denke der, dem er das meiste geschenkt hat.« Jesus erwiderte ihm: »Du hast richtig geurteilt.«
44 तेबे तेसा जवाणसा कनारे फिरी की तिने शमौनो खे बोलेया, “क्या तूँ एसा जवाणसा खे देखणे लगी रा? आऊँ तेरे कअरे आया, पर तैं माखे पैर तोणे खे पाणी नि दित्तेया पर एसे मेरे पैर आपणे आसूआ साथे तोए और आपणे बाल़ा साथे साफ कित्ते।
Indem er sich dann zu der Frau wandte, sagte er zu Simon: »Siehst du diese Frau hier? Ich bin in dein Haus gekommen: du hast mir kein Wasser für die Füße gegeben, sie aber hat mir die Füße mit ihren Tränen genetzt und sie mit ihrem Haar getrocknet.
45 तैं मेरे गल़े लगी की मेरा स्वागत नि कित्तेया, पर जदुओ ते आऊँ आयी रा, तदुओ ते एसे मेरे पैर चूमणे नि छाडी राखे।
Du hast mir keinen Kuß gegeben, sie aber hat, seitdem ich eingetreten bin, mir die Füße unaufhörlich geküßt.
46 तैं मेरे सिरो रे तेल नि मल़ेया, पर एसे मेरे पैरो रे इत्र मल़ेया।
Du hast mir das Haupt nicht mit Öl gesalbt, sie aber hat mir mit Myrrhenöl die Füße gesalbt.
47 तेबेई तो आऊँ ताखे बोलूँआ कि एसा रे जो बी पाप थे, सेयो माफ ऊईगे कऊँकि एसे बऊत प्यार कित्तेया, पर जेसरा थोड़ा माफ ऊआ, से थोड़ा ई प्यार करोआ।”
Deshalb sage ich dir: Ihre vielen Sünden sind ihr vergeben, denn sie hat viel Liebe erwiesen; wem aber nur wenig vergeben wird, der erweist auch nur wenig Liebe.«
48 तेबे यीशुए तेसा जवाणसा खे बोलेया, “तेरे पाप माफ ऊईगे।”
Dann sagte er zu ihr: »Deine Sünden sind (dir) vergeben!«
49 तेबे जो लोक तिना साथे रोटी खाणे बैठी रे थे, सेयो आपणे-आपणे मनो रे सोचणे लगे, “ये कूणे जो पाप बी माफ करी देओआ? जेते खे सिर्फ परमेशर ई माफ करी सकोआ।”
Da begannen die Tischgenossen bei sich zu denken: »Wer ist dieser, daß er sogar Sünden vergibt?«
50 पर तिने तेसा जवाणसा खे बोलेया, “तेरे विश्वासे तूँ बचाई ली, बेफिकर ऊई की चली जा।”
Er aber sagte zu der Frau: »Dein Glaube hat dich gerettet: gehe hin in Frieden!«
