< Luqaas 7 >

1 Yesuus yeroo waan kana hundumaa namoota isa dhaggeeffachaa turanitti himee fixatetti, Qifirnaahom seene.
Quand il eut achevé tous ces discours adressés au peuple, Jésus entra dans Capharnaüm.
2 Achis tajaajilaan ajajaa dhibbaa kan gooftaan isaa akka malee isa jaallatu tokko dhukkubsatee duʼuu gaʼee ture.
Or un centurion avait, malade et près de mourir, un serviteur qui lui était très cher.
3 Ajajaan dhibbaa sunis waaʼee Yesuus dhagaʼee akka inni dhufee garbicha isaa fayyisuuf maanguddoota Yihuudootaa isatti ergee kadhate.
Ayant entendu parler de Jésus, il lui envoya quelques Anciens d'entre les Juifs, pour lui demander de venir et de guérir son serviteur.
4 Isaanis yommuu gara Yesuus dhufanitti akkana jedhanii jabeessanii isa kadhatan; “Ati waan kana isaaf gochuun namicha kanaaf ni mala;
Ceux-ci, ayant abordé Jésus, le prièrent avec de grandes instances: «Il mérite, lui dirent-ils, que tu lui accordes cela,
5 inni saba keenya ni jaallataatii; mana sagadaas nuuf ijaareera.”
car il aime notre nation et c'est lui qui nous a bâti la synagogue.»
6 Kanaafuu Yesuus isaan wajjin deeme. Yeroo inni manichatti dhiʼaatetti ajajaan dhibbaa sun akkana jedhee michoota isaa Yesuusitti erge; “Yaa gooftaa of hin rakkisin; ati bantii mana koo jala seenuun naaf hin maluutii.
Jésus était parti avec eux; comme il n'était plus qu'à une o petite distance de la maison, le centurion envoya de ses amis lui dire: «Seigneur, ne prends pas tant de peine, car je ne suis pas digne que tu entres sous mon toit,
7 Sababiin ani ofii koo akka nama gara kee dhufuun maluufitti hin ilaaliniif iyyuu kanuma. Garuu dubbicha qofa dubbadhu; tajaajilaan koo ni fayyaatii.
et c'est pour cela que je ne me suis pas moi-même jugé digne d'aller à toi. Mais donne un ordre et mon serviteur sera guéri.
8 Ani mataan koo iyyuu nama taayitaa jala jiruu dha; loltootas of jalaa qaba. Isa tokkoon, ‘Deemi’ nan jedha; innis ni deema; isa kaaniin immoo, ‘Kottu’ nan jedha; innis ni dhufa. Tajaajilaa kootiinis, ‘Waan kana hojjedhu’ nan jedha; innis ni hojjeta.”
Car moi (qui ne suis pourtant qu'un subordonné) j'ai sous mes ordres des soldats, et si je dis à l'un: «Va-t'en», il s'en va; à l'autre: «Viens vient; à mon, esclave: «Fais cela», il le fait.»
9 Yesuus yommuu waan kana dhagaʼetti isa dinqifate; namoota isa duukaa buʼaa turanittis garagalee, “Ani isinittin hima; ani amantii guddaa akkanaa Israaʼel keessatti iyyuu hin arganne” jedhe.
Jésus fut dans l'admiration de ce langage; et se tournant vers la foule qui le suivait: «Je vous le déclare, dit-il, même en Israël, je n'ai pas trouvé une foi aussi grande.»
10 Yommuu namoonni ergamanii turan manatti deebiʼanitti garbichi sun fayyee isaan eege.
De retour à la maison, les envoyés du centurion trouvèrent le serviteur en pleine santé.
11 Yesuus ergasii magaalaa Naayin jedhamtu tokko dhaqe; barattoonni isaatii fi namoonni baayʼeenis isa wajjin dhaqan.
Le lendemain il se dirigea vers une ville appelée Naïn; avec lui allaient un grand nombre de ses disciples et une foule considérable.
12 Yommuu inni karra magaalattiitti dhiʼaatetti jarri tokko nama duʼe tokko baatanii isatti dhufan; namichi duʼe sunis haadha isaatiif ilma tokkicha ture; haati isaas haadha hiyyeessaa turte. Namoonni magaalattii baayʼeenis ishee wajjin turan.
Comme il arrivait à la porte de la cité, il se trouva que l'on portait en terre un mort; c'était un fils unique dont la mère était veuve. Une grande quantité d'habitants de la ville étaient avec elle.
13 Gooftaanis yommuu ishee argetti naʼeefii, “Hin booʼin” jedheen.
En la voyant, le Seigneur fut touché de compassions envers elle et lui dit: «Ne pleure point!»
14 Innis itti dhiʼaatee wasaasaa reeffa sanaa tuqe; warri reeffa baatanis ni dhaabatan. Innis, “Gurbayyoo, ani siin nan jedhaa, kaʼi!” jedheen.
Puis il s'approcha et toucha le cercueil. Les porteurs s'arrêtèrent, et il dit: «Jeune homme, je te l'ordonne, lève-toi!»
15 Gurbaan duʼe sunis kaʼee taaʼee dubbachuu jalqabe; Yesuusis deebisee haadha isaatti isa kenne.
Et le mort se dressa sur son séant et se mit à parler. Jésus le rendit à sa mère.
16 Hundi isaanii ni sodaatan; “Raajiin guddaan nu keessaa argameera. Waaqnis saba isaa gargaaruuf dhufeera” jedhanii Waaqaaf ulfina kennan.
La crainte les saisit tous et ils glorifiaient Dieu: «Un grand prophète, disaient-ils, a surgi parmi nous, et Dieu a visité son peuple.»
17 Oduun waaʼee Yesuus kunis Yihuudaa guutuu fi biyya naannoo sana jiru hundumaa keessa faffacaʼe.
Le bruit de ce qui s'était passé se répandit partout en Judée et dans tout le pays environnant.
18 Barattoonni Yohannis waaʼee waan kana hundaa isatti himan. Yohannisis isaan keessaa nama lama ofitti waamee,
Les disciples de Jean ayant rapporté tout cela à leur maître,
19 “Inni dhufuuf jiru siʼi moo yookaan kan biraa eegganna?” jedhee gaafachuudhaaf Gooftaatti isaan erge.
celui-ci en désigna deux, et les envoya dire au Seigneur: «Es-tu celui qui doit venir, ou devons-nous en attendre un autre?»
20 Namoonni sunis yommuu gara Yesuus dhufanitti, “Yohannis cuuphaan, ‘Inni dhufuuf jiru sun siʼi moo yookaan kan biraa eegganna?’ jedhee gaafachuudhaaf sitti nu ergeera” jedhaniin.
S'étant donc présentés à Jésus, ces hommes lui dirent: «Jean-Baptiste nous a adressés à toi pour te dire: Es-tu celui qui doit venir ou devons-nous en attendre un autre?»
21 Yesuusis yeruma sana namoota dhibee, dhukkubaa fi hafuura hamaa qaban hedduu fayyise; warra jaamaa turan baayʼeedhaafis agartuu deebise.
Or, en cet instant même, Jésus guérissait nombre de malades, d'infirmes, de possédés; à beaucoup d'aveugles il faisait don de la vue.
22 Innis akkana jedhee ergamoota sanaaf deebii kenne; “Deebiʼaatii waan argitanii fi waan dhageessan Yohannisitti himaa; jaamonni ni argu; warri naafatan ni deemu; warri lamxaaʼan ni qulqullaaʼu; warri duudan ni dhagaʼu; warri duʼan ni kaʼu; hiyyeeyyiifis wangeelli ni lallabama.
Alors il fit aux messagers celte réponse: «Allez annoncer à Jean ce que vous avez vu et entendu: des aveugles voient, des estropiés marchent, des lépreux sont guéris, des sourds entendent, des morts ressuscitent, des pauvres entendent l'Évangiles.
23 Namni natti hin gufanne kam iyyuu eebbifamaa dha.”
Heureux est celui pour qui je ne serai pas une occasion de chute.»
24 Erga ergamoonni Yohannis baʼanii qajeelanii booddee Yesuus akkana jedhee waaʼee Yohannis namootatti himuu jalqabe; “Isin maal arguuf gammoojjiitti gad baatan? Shambaqqoo qilleensi raasu moo?
Quand les messagers furent partis, Jésus se mit à parler de Jean aux multitudes: «Au désert, qu'êtes-vous allés voir? Est-ce un roseau agité par le vent?
25 Yoos maal arguu baatan ree? Nama uffata miidhagaa uffate moo? Lakki, warri uffata miidhagaa uffatanii qananiidhaan jiraatan masaraawwan keessa jiru.
Qu'êtes-vous allés voir? Est-ce un homme aux vêtements efféminés? Mais ceux qui se revêtent de riches habits et qui vivent au milieu des délices vivent dans les palais des rois.
26 Garuu isin maal arguu baatan? Raajii moo? Eeyyee; ani isinittin hima; kan raajii iyyuu caalu.
Qu'êtes-vous donc allés voir? Est-ce un prophète? Oui, vous dis-je, et plus qu'un prophète.
27 Kunis isa waaʼeen isaa akkana jedhamee barreeffamee dha: “‘Kunoo, ani ergamaa koo isa fuula kee duraan karaa kee qopheessu, fuula kee dura nan erga.’
C'est celui dont il est écrit: Voici que j'envoie mon messager pour te précéder Et préparer ton chemin devant toi.
28 Ani isinittin hima; namoota dubartoota irraa dhalatan keessaa namni Yohannis cuuphaa caalu tokko iyyuu hin jiru; namni mootummaa Waaqaa keessatti nama hundumaa gad taʼe garuu isa ni caala.”
«Je vous le déclare, parmi ceux que les femmes ont enfantés, nul n'est plus grand que Jean. Mais le plus petit dans le Royaume de Dieu est plus grand que lui.»
29 Namoonni hundi, qaraxxoonni iyyuu waan harka Yohannisitti cuuphamanii turaniif yommuu dubbii Yesuus dhagaʼanitti, karaan Waaqaa qajeelaa taʼuu isaa mirkaneessan.
«En se faisant baptiser du baptême de Jean, tout le peuple qui l'écoutait, même les publicains ont reconnu la justice de Dieu;
30 Fariisonnii fi beektonni seeraa garuu sababii harka Yohannisitti hin cuuphaminiif kaayyoo Waaqni isaaniif qabu fudhachuu didan.
mais en ne se faisant pas baptiser par lui, les Pharisiens et les légistes ont rejeté le dessein de Dieu à leur égard.»
31 Yesuus itti fufee akkana jedhe; “Yoos ani namoota dhaloota kanaa maaliinan wal fakkeessuu dandaʼa ree? Isaan maal fakkaatu?
«A qui donc assimilerai-je les hommes de cette génération-ci? et à qui ressemblent-ils?
32 Isaan akkuma ijoollee iddoo gabaa taaʼanii wal waamanii akkana jedhanii ti: “‘Nu ulullee isinii afuufne; isin garuu hin sirbine; faaruu booʼichaas faarsine; isin garuu hin boonye.’
Ils ressemblent à des enfants assis sur la place publique qui se crient les uns aux autres: Nous avons joué de la flûte Et vous n'avez pas dansé; Nous avons entonné des chants lugubres Et vous n'avez pas pleuré.»
33 Yohannis cuuphaan yeroo dhufetti buddeena hin nyaatu, daadhii wayiniis hin dhugu tureetii; isin immoo, ‘Inni hafuura hamaa qaba’ jettu.
«Et, en effet, Jean-Baptiste est venu s'abstenant de manger du pain et de boire du vin; et vous dites: «Il est possédé d'un démon.»
34 Ilmi Namaa nyaachaa, dhugaas dhufe; isin immoo, ‘Kunoo albaadhessaa fi machaaʼaa, michuu qaraxxootaatii fi cubbamootaa’ jettu.
Le Fils de l'homme est venu mangeant et buvant comme tout le monde, et vous dites: «Voilà un amateur de bonne chère, un buveur de vin, un ami des publicains et des pécheurs.»
35 Ogummaan garuu ijoollee ishee hundumaan mirkaneeffamti.”
«A la sagesse, justice est rendue par tous ses enfants.»
36 Fariisota keessaa namichi tokko akka inni isa wajjin nyaatuuf Yesuusin affeere; innis mana Fariisichaa dhaqee maaddiitti dhiʼaate.
Un des Pharisiens le pria de venir manger chez lui. Jésus, étant donc entré dans la maison du Pharisien, se mit à table.
37 Dubartiin cubbamtuun magaalaa sanaa tokkos yommuu akka Yesuus mana Fariisichaatti waa nyaachaa jiru bartetti bilqaaxxii albaasxiroositti shittoo qabattee dhufte.
Or, une femme de la ville qui vivait dans le péché, ayant appris qu'il était à table dans la maison de ce Pharisien, apporta un vase d'albâtre rempli de parfum.
38 Isheenis booʼaa dugda isaa duubaan miilla isaa bira dhaabattee imimmaan isheetiin miilla isaa jiisuu jalqabde. Rifeensa mataa isheetiinis miilla isaa haqxee, dhungattees miilla isaa shittoo dibde.
Elle se plaça derrière lui, en pleurant, et se tint à ses pieds, qu'elle arrosa d'abord de ses larmes et qu'elle essuya ensuite de ses cheveux, à ses pieds qu'elle baisa longtemps et qu'elle oignit de son parfum.
39 Fariisichi isa affeere sunis waan kana argee, “Namichi kun utuu raajii taʼee, dubartiin isa tuqxu kun eenyu akka taate, nama akkamiis akka taate ni beeka ture; isheen cubbamtuudhaatii” jedhee garaa isaa keessatti yaade.
Voyant cela, le Pharisien qui l'avait invité pensait en lui-même: «Si cet homme était prophète, il saurait qui est cette femme qui le touche; et ce qu'elle est: une pécheresse.
40 Yesuus immoo, “Yaa Simoon, ani waanan sitti himu tokko qaba” jedheen. Innis, “Yaa barsiisaa natti himi” jedhe.
Jésus alors s'adressant à lui: «Simon, j'ai quelque chose à te dire.» — «Parle, maître», répondit Simon.» —
41 Yesuusis akkana jedheen; “Namoonni lama nama maallaqa liqeessu tokko irraa maallaqa liqeeffatan. Inni tokko diinaarii dhibba shan liqeeffate; kaan immoo diinaarii shantama liqeeffate.
«Un certain créancier avait deux débiteurs; le premier lui devait cinq cents deniers; et le second cinquante.
42 Jarri lachuu waan isaaf kaffalan dhabnaan dhiiseef. Egaa jara lamaan keessaa kamtu caalaa isa jaallata?”
Ni l'un ni l'autre n'ayant de quoi le payer, il fit à chacun d'eux remise de sa dette. Lequel des deux l'aimera le plus?»
43 Simoonis deebisee, “Isa liqiin guddaan dhiifameef sana natti fakkaata” jedheen. Yesuusis, “Ati dhugaa dubbatte” isaan jedhe.
Simon fit cette réponse: «Celui, je suppose, auquel il a remis davantage.» — «Tu viens de juger en toute droiture», reprit Jésus;
44 Innis gara dubartittiitti garagalee Simooniin akkana jedhe; “Dubartii kana argitaa? Ani mana kee nan dhufe. Ati bishaan miillaa illee naaf hin kennine; isheen garuu imimmaan isheetiin miilla koo dhiqxee rifeensa mataa isheetiin haqxe.
puis, se tournant vers la femme et parlant toujours à Simon: «Tu vois cette femme? Quand je suis entré dans ta maison tu ne m'as pas apporté d'eau pour mes pieds, mais elle, c'est avec ses larmes qu'elle les a arrosés, c'est avec ses cheveux qu'elle les a essuyés.
45 Ati na hin dhunganne; dubartiin kun garuu yeroo ani ol seenee jalqabdee miilla koo dhungachuu hin dhiifne.
Tu ne m'as pas donné de baiser; mais elle, depuis l'instant où elle est entrée n'a cessé d'embrasser mes pieds.
46 Ati Zayitii iyyuu mataa koo hin dibne; isheen garuu miilla koo shittoo dibde.
Sur ma tête, tu n'as pas fait d'onction d'huile; mais elle, ce sont mes pieds qu'elle a oints de parfum.
47 Kanaafuu ani sittin hima; sababii jaalalli ishee guddaa taʼeef cubbuun ishee baayʼeen sun isheef dhiifameera. Kan xinnoon dhiifameef garuu jaalalli isaa xinnoo dha.”
A cause de cela, je te le déclare, ses nombreux péchés lui sont pardonnés, parce qu'elle a beaucoup aimé. Celui à qui on pardonne peu, aime peu.»
48 Yesuusis dubartittiidhaan, “Cubbuun kee siif dhiifameera” jedhe.
Puis il lui dit à elle: «Tes péchés te sont pardonnés.» —
49 Warri isa wajjin maaddiitti dhiʼaatanii turanis, “Namni cubbuu iyyuu namaa dhiisu kun eenyu?” jedhanii garaa isaaniitti yaaduu jalqaban.
«Qui est cet homme qui va jusqu'à pardonner des péchés?» se demandèrent entre eux les convives.
50 Yesuusis dubartittiidhaan, “Amantiin kee si fayyiseera; nagaan deemi” jedhe.
Lui, cependant, dit à la femme: «Ta foi t'a sauvée; va en paix!»

< Luqaas 7 >