امثال 25
| اینها نیز از امثال سلیمان است که مردان حزقیا، پادشاه یهودا آنها را نقل نمودند. | ۱ 1 |
Aquí hay más proverbios de Salomón, recopilados por los escribas de Ezequías, rey de Judá.
| مخفی داشتن امر جلال خدا است، و تفحص نمودن امر جلال پادشاهان است. | ۲ 2 |
La grandeza de Dios está en las cosas ocultas, mientras que la grandeza de los reyes está en revelar lo desconocido.
| آسمان را در بلندیش و زمین را در عمقش، ودل پادشاهان را تفتیش نتوان نمود. | ۳ 3 |
Así como la altura de los cielos y la profundidad de la tierra, el pensamiento de un rey no se puede conocer.
| درد را از نقره دور کن، تا ظرفی برای زرگربیرون آید. | ۴ 4 |
Quita la escoria de la plata y el platero tendrá plata pura para hacer su trabajo.
| شریران را از حضور پادشاه دور کن، تاکرسی او در عدالت پایدار بماند. | ۵ 5 |
Quita al malvado de la presencia del rey, y el rey gobernará confiado y con justicia.
| در حضور پادشاه خویشتن را برمیفراز، و درجای بزرگان مایست، | ۶ 6 |
No trates de parecer grande delante del rey, y no finjas para estar entre la gente importante.
| زیرا بهتر است تو را گفته شود که اینجا بالابیا، از آنکه به حضور سروری که چشمانت او رادیده است تو را پایین برند. | ۷ 7 |
Porque es mejor que te digan: “Ven aquí arriba”, que ser humillado delante de un noble. Aunque hayas visto algo con tus propios ojos,
| برای نزاع به تعجیل بیرون مرو، مبادا درآخرش چون همسایه ات تو را خجل سازد، ندانی که چه باید کرد. | ۸ 8 |
no corras a tomar acciones legales, porque ¿qué harás al final cuando tu vecino demuestre que estás equivocado y te humille?
| دعوی خود را با همسایه ات بکن، اما رازدیگری را فاش مساز، | ۹ 9 |
Debate el caso primero con tu vecino, y no traiciones el secreto que otra persona te ha confiado,
| مبادا هر‌که بشنود تو را ملامت کند، وبدنامی تو رفع نشود. | ۱۰ 10 |
de lo contrario el que escuche te avergonzará y no podrás recuperarte de tu mala reputación.
| سخنی که در محلش گفته شود، مثل سیبهای طلا در مرصعکاری نقره است. | ۱۱ 11 |
El consejo impartido en el momento correcto es como manzanas de oro con baño de plata.
| مودب حکیم برای گوش شنوا، مثل حلقه طلا و زیور زر خالص است. | ۱۲ 12 |
La crítica constructiva de los sabios a quien escucha el consejo, es como un anillo de oro y un collar de oro fino.
| رسول امین برای فرستندگان خود، چون خنکی یخ در موسم حصاد می‌باشد، زیرا که جان آقایان خود را تازه می‌کند. | ۱۳ 13 |
El mensajero fiel es un fresco para su maestro, como la nieve fresca en un día caluroso de siega.
| کسی‌که از بخششهای فریبنده خود فخرمی کند، مثل ابرها و باد بی‌باران است. | ۱۴ 14 |
Quien se jacta de un regalo que nunca entrega, es como las nubes y el viento sin lluvia.
| با تحمل داور را به رای خود توان آورد، وزبان ملایم، استخوان را می‌شکند. | ۱۵ 15 |
Si eres paciente, podrás persuadir a tu superior, y las palabras suaves pueden derribar la oposición.
| اگر عسل یافتی بقدر کفایت بخور، مبادا ازآن پر شده، قی کنی. | ۱۶ 16 |
Si hallas dinero, come lo necesario; porque si comes demasiado, te enfermarás.
| پای خود را از زیاد رفتن به خانه همسایه ات باز دار، مبادا از تو سیر شده، از تونفرت نماید. | ۱۷ 17 |
No visites la casa de tu vecino con mucha frecuencia, o se cansarán y te aborrecerán.
| کسی‌که درباره همسایه خود شهادت دروغ دهد، مثل تبرزین و شمشیر و تیر تیز است. | ۱۸ 18 |
Mentir en la corte contra un amigo es como atacarlo con una maza, con una espada o con una lanza.
| اعتماد بر خیانتکار در روز تنگی، مثل دندان کرم زده و پای مرتعش می‌باشد. | ۱۹ 19 |
Confiar en las personas poco fiables en momentos de dificultad es como comer con un diente partido, o caminar con un pie herido.
| سراییدن سرودها برای دلتنگ، مثل کندن جامه در وقت سرما و ریختن سرکه بر شوره است. | ۲۰ 20 |
Cantar canciones alegres a quien tiene el corazón quebrantado, es como quitarte el abrigo en un día de frio, o poner vinagre en una herida abierta.
| اگر دشمن تو گرسنه باشد او را نان بخوران، و اگر تشنه باشد او را آب بنوشان، | ۲۱ 21 |
Si tu enemigo tiene hambre, dale de comer; si tiene sed, dale de beber.
| زیرا اخگرها بر سرش خواهی انباشت، وخداوند تو را پاداش خواهد داد. | ۲۲ 22 |
Esto hará que se avergüence como si tuviera carbones encendidos sobre su cabeza, y el Señor te recompensara.
| چنانکه باد شمال باران می‌آورد، همچنان زبان غیبتگو چهره را خشمناک می‌سازد. | ۲۳ 23 |
Así como el viento del norte trae la lluvia, las personas calumniadoras hacen enojar.
| ساکن بودن در گوشه پشت بام بهتر است ازبودن با زن جنگجو در خانه مشترک. | ۲۴ 24 |
Mejor es vivir en un rincón de la azotea, que compartir toda la casa con una mujer conflictiva.
| خبر خوش از ولایت دور، مثل آب سردبرای جان تشنه است. | ۲۵ 25 |
Las buenas noticias que vienen de un país lejano son como agua fresca para un viajero cansado.
| مرد عادل که پیش شریر خم شود، مثل چشمه گل آلود و منبع فاسد است. | ۲۶ 26 |
Los justos que ceden ante los malvados son como una fuente llena de barro, o un pozo contaminado.
| زیاد عسل خوردن خوب نیست، همچنان طلبیدن جلال خود جلال نیست. | ۲۷ 27 |
No es bueno comer mucha miel, tampoco desear mucha alabanza.
| کسی‌که بر روح خود تسلط ندارد، مثل شهر منهدم و بی‌حصار است. | ۲۸ 28 |
Una persona sin dominio propio es como una ciudad expuesta, cuyos muros están agrietados.
