Dzieje 2
1 A gdy nadszedł dzień Pięćdziesiątnicy, wszyscy byli jednomyślnie na tym samym miejscu.
At length, on the day of the Harvest Festival, they had all met in one place;
2 Nagle powstał odgłos z nieba, jakby uderzenie gwałtownego wiatru, i wypełnił cały dom, w którym siedzieli.
when suddenly there came from the sky a sound as of a strong rushing blast of wind. This filled the whole house where they were sitting;
3 Ukazały się im rozdzielone języki jakby z ognia, które spoczęły na każdym z nich.
and they saw tongues of what looked like fire distributing themselves over the assembly, and on the head of each person a tongue alighted.
4 I wszyscy zostali napełnieni Duchem Świętym, i zaczęli mówić innymi językami, tak jak im Duch pozwalał mówić.
They were all filled with the Holy Spirit, and began to speak in foreign languages according as the Spirit gave them words to utter.
5 A przebywali w Jerozolimie Żydzi, mężczyźni pobożni, ze wszystkich narodów pod niebem.
Now there were Jews residing in Jerusalem, devout men from every part of the world.
6 A kiedy powstał ten szum, zeszło się mnóstwo [ludzi] i zdumieli się, bo każdy z nich słyszał ich mówiących [w jego] własnym języku.
So when this noise was heard, they came crowding together, and were amazed because everyone heard his own language spoken.
7 I pytali się nawzajem zdziwieni i pełni zdumienia: Czy ci wszyscy, którzy mówią, nie są Galilejczykami?
They were beside themselves with wonder, and exclaimed, "Are not all these speakers Galilaeans?
8 Jak to jest, że każdy z nas słyszy swój własny język ojczysty?
How then does each of us hear his own native language spoken by them?
9 Partowie, Medowie, Elamici i ci, którzy mieszkają w Mezopotamii, Judei, Kapadocji, w Poncie i Azji;
Some of us are Parthians, Medes, Elamites. Some are inhabitants of Mesopotamia, of Judaea or Cappadocia, of Pontus or the Asian Province, of Phrygia or Pamphylia,
10 We Frygii, w Pamfilii, Egipcie i w częściach Libii, które leżą obok Cyreny, a także przybysze z Rzymu, [zarówno] Żydzi, [jak] i prozelici;
of Egypt or of the parts of Africa towards Cyrene. Others are visitors from Rome--being either Jews or converts from heathenism--and others are Cretans or Arabians.
11 Kreteńczycy i Arabowie – słyszymy ich głoszących w naszych językach wielkie dzieła Boże.
Yet we all alike hear these Galilaeans speaking in our own language about the wonderful things which God has done."
12 I zdumiewali się wszyscy, i dziwili, mówiąc jeden do drugiego: Co to ma znaczyć?
They were all astounded and bewildered, and asked one another, "What can this mean?"
13 Lecz inni naśmiewali się i mówili: Upili się młodym winem.
But others, scornfully jeering, said, "They are brim-full of sweet wine."
14 Wtedy stanął Piotr z jedenastoma, podniósł swój głos i przemówił do nich: Mężowie z Judei i wszyscy, którzy mieszkacie w Jerozolimie, przyjmijcie do wiadomości i posłuchajcie uważnie moich słów.
Peter however, together with the Eleven, stood up and addressed them in a loud voice. "Men of Judaea, and all you inhabitants of Jerusalem," he said, "be in no uncertainty about this matter but pay attention to what I say.
15 Oni bowiem nie są pijani, jak sądzicie, bo jest dopiero trzecia godzina dnia.
For this is not intoxication, as you suppose, it being only the third hour of the day.
16 Ale to jest to, co zostało przepowiedziane przez proroka Joela:
But that which was predicted through the Prophet Joel has happened:
17 I stanie się w ostatecznych dniach – mówi Bóg – że wyleję z mego Ducha na wszelkie ciało i będą prorokować wasi synowie i córki, wasi młodzieńcy będą mieć widzenia, a starcy będą śnić sny.
"And it shall come to pass in the last days, God says, that I will pour out My Spirit upon all mankind; and your sons and your daughters shall prophesy, and your young men shall see visions, and your old men shall have dreams;
18 Nawet na moje sługi i służebnice wyleję w tych dniach z mego Ducha i będą prorokować.
and even upon My bondservants, both men and women, at that time, I will pour out My Spirit, and they shall prophesy.
19 I ukażę cuda na niebie w górze i znaki na ziemi na dole, krew, ogień i kłęby dymu.
I will display marvels in the sky above, and signs on the earth below, blood and fire, and pillars of smoke.
20 Słońce zamieni się w ciemność, a księżyc w krew, zanim nadejdzie ten dzień Pański, wielki i okazały.
The sun shall be turned into darkness and the moon into blood, to usher in the day of the Lord-- that great and illustrious day;
21 I stanie się, [że] każdy, kto wezwie imienia Pana, będzie zbawiony.
and every one who calls on the name of the Lord shall be saved.'
22 Mężowie izraelscy, słuchajcie tych słów: Jezusa z Nazaretu, męża potwierdzonego przez Boga wśród was mocami, cudami i znakami, których Bóg dokonał przez niego wśród was, o czym sami wiecie;
"Listen, Israelites, to what I say. Jesus, the Nazarene, a man accredited to you from God by miracles and marvels and signs which God did among you through Him, as you yourselves know, Him--
23 Wydanego zgodnie z powziętym postanowieniem Boga oraz tym, co przedtem wiedział, wzięliście i rękami bezbożników ukrzyżowaliście i zabiliście.
delivered up through God's settled purpose and foreknowledge--you by the hands of Gentiles have nailed to a cross and have put to death.
24 Jego to Bóg wskrzesił, uwolniwszy od boleści śmierci, bo było niemożliwe, aby ta mogła go zatrzymać.
But God has raised Him to life, having terminated the throes of death, for in fact it was not possible for Him to be held fast by death.
25 Dawid bowiem mówi o nim: Patrzyłem na Pana zawsze przed moim obliczem, bo jest po [mojej] prawicy, żebym się nie zachwiał.
For David says in reference to Him, "'I constantly fixed my eyes upon the Lord, because He is at my right hand in order that I may continue unshaken.
26 Dlatego rozweseliło się moje serce i rozradował się mój język, a także moje ciało będzie spoczywać w nadziei.
For this reason my heart is glad and my tongue exults. My body also shall rest in hope.
27 Nie zostawisz bowiem mojej duszy w piekle i nie dasz swojemu Świętemu doznać zniszczenia. (Hadēs g86)
For Thou wilt not leave me in the Unseen World forsaken, nor give up Thy holy One to undergo decay. (Hadēs g86)
28 Dałeś mi poznać drogi życia, a twoje oblicze napełni mnie radością.
Thou hast made known to me the ways of Life: Thou wilt fill me with gladness in Thy presence.'
29 Mężowie bracia, mogę swobodnie mówić do was o patriarsze Dawidzie, że umarł i został pogrzebany, a jego grobowiec znajduje się u nas aż do dziś.
"As to the patriarch David, I need hardly remind you, brethren, that he died and was buried, and that we still have his tomb among us.
30 Będąc więc prorokiem i wiedząc, że Bóg zaręczył mu przysięgą, [iż] z owocu jego bioder, według ciała, wzbudzi Chrystusa i posadzi na jego tronie;
Being a Prophet, however, and knowing that God had solemnly sworn to him to seat a descendant of his upon his throne,
31 Przepowiadał [to] i mówił o zmartwychwstaniu Chrystusa, że jego dusza nie pozostanie w piekle, a jego ciało nie dozna zniszczenia. (Hadēs g86)
with prophetic foresight he spoke of the resurrection of the Christ, to the effect that He was not left forsaken in the Unseen World, nor did His body undergo decay. (Hadēs g86)
32 Tego to Jezusa wskrzesił Bóg, czego my wszyscy jesteśmy świadkami.
This Jesus, God has raised to life-- a fact to which all of us testify.
33 [Będąc] więc wywyższony prawicą Boga, otrzymał od Ojca obietnicę Ducha Świętego i wylał to, co wy teraz widzicie i słyszycie.
"Being therefore lifted high by the mighty hand of God, He has received from the Father the promised Holy Spirit and has poured out this which you see and hear.
34 Dawid bowiem nie wstąpił do nieba, a jednak sam mówi: Powiedział Pan memu Panu: Siądź po mojej prawicy;
For David did not ascend into Heaven, but he says himself, "'The Lord said to my Lord, Sit at My right hand
35 Aż położę twoich nieprzyjaciół jako podnóżek pod twoje stopy.
until I make thy foes a footstool under thy feet.'
36 Niech więc cały dom Izraela wie z pewnością, że tego Jezusa, którego wy ukrzyżowaliście, Bóg uczynił i Panem, i Chrystusem.
"Therefore let the whole House of Israel know beyond all doubt that God has made Him both LORD and CHRIST--this Jesus whom you crucified."
37 A słysząc to, przerazili się do [głębi] serca i zapytali Piotra i pozostałych apostołów: Co mamy robić, mężowie bracia?
Stung to the heart by these words, they said to Peter and the rest of the Apostles, "Brethren, what are we to do?"
38 Wtedy Piotr powiedział do nich: Pokutujcie i niech każdy z was ochrzci się w imię Jezusa Chrystusa na przebaczenie grzechów, a otrzymacie dar Ducha Świętego.
"Repent," replied Peter, "and be baptized, every one of you, in the name of Jesus Christ, with a view to the remission of your sins, and you shall receive the gift of the Holy Spirit.
39 Obietnica ta bowiem dotyczy was, waszych dzieci i wszystkich, którzy są daleko, każdego, kogo powoła Pan, nasz Bóg.
For to you belongs the promise, and to your children, and to all who are far off, whoever the Lord our God may call."
40 W wielu też innych słowach dawał świadectwo i napominał ich: Ratujcie się od tego przewrotnego pokolenia.
And with many more appeals he solemnly warned and entreated them, saying, "Escape from this crooked generation."
41 Ci więc, którzy chętnie przyjęli jego słowa, zostali ochrzczeni. I przyłączyło się tego dnia około trzech tysięcy dusz.
Those, therefore, who joyfully welcomed his Message were baptized; and on that one day about three thousand persons were added to them;
42 Trwali oni w nauce apostołów, w społeczności, w łamaniu chleba i w modlitwach.
and they were constant in listening to the teaching of the Apostles and in their attendance at the Communion, that is, the Breaking of the Bread, and at prayer.
43 I strach ogarnął każdą duszę, gdyż wiele znaków i cudów działo się przez apostołów.
Fear came upon every one, and many marvels and signs were done by the Apostles.
44 A wszyscy, którzy uwierzyli, byli razem i wszystko mieli wspólne.
And all the believers kept together, and had everything in common.
45 Sprzedawali posiadłości i dobra i rozdzielali je wszystkim według potrzeb.
They sold their lands and other property, and distributed the proceeds among all, according to every one's necessities.
46 Każdego dnia trwali zgodnie w świątyni, a łamiąc chleb po domach, przyjmowali pokarm z radością i w prostocie serca;
And, day by day, attending constantly in the Temple with one accord, and breaking bread in private houses, they took their meals with great happiness and single-heartedness,
47 Chwaląc Boga i ciesząc się przychylnością wszystkich ludzi. A Pan dodawał kościołowi każdego dnia tych, którzy mieli być zbawieni.
praising God and being regarded with favour by all the people. Also, day by day, the Lord added to their number those whom He was saving.
