Proverbios 10

1 El hijo sabio alegra al padre; y el hijo insensato es tristeza de su madre.

Ang mga kawikaan ni Solomon. Ang isang marunong na anak ay ikinagagalak ng kaniyang ama ngunit ang isang hangal na anak ay nagdadala ng pighati sa kaniyang ina.

2 Los tesoros de maldad no serán de provecho; mas la justicia libra de la muerte.

Ang mga yamang naipon sa pamamagitan ng kasamaan ay walang halaga, ngunit ang paggawa ng kung ano ang tama ay naglalayo sa kamatayan.

3 Jehová no dejará tener hambre al alma del justo: mas la iniquidad lanzará a los impíos.

Hindi hinahayaan ni Yahweh na magutom ang mga gumagawa ng masama, ngunit kaniyang binibigo ang mga pagnanasa ng masama.

4 La mano negligente hace pobre: mas la mano de los diligentes enriquece.

Ang kamay na tamad ay nagdudulot sa isang tao para maging mahirap, ngunit ang kamay ng masipag na tao ay magtatamo ng kayamanan.

5 El que recoge en el verano, es hombre entendido; el que duerme en el tiempo de la segada, hombre confuso.

Ang marunong na anak ay magtitipon ng pananim sa tag-araw, ngunit kahihiyan sa kaniya para matulog habang anihan.

6 Bendita es la cabeza del justo: mas la boca de los impíos cubrirá iniquidad.

Ang mga kaloob mula sa Diyos ay nasa isipan ng mga gumagawa ng tama, ngunit ang bibig ng masama ay pinagtatakpan ang karahasan.

7 La memoria del justo será bendita: mas el nombre de los impíos se pudrirá.

Ang taong gumagawa ng tama ay natutuwa tuwing siya ay ating naiisip ang tungkol sa kaniya, ngunit ang pangalan ng masama ay mabubulok.

8 El sabio de corazón recibirá los mandamientos: mas el insensato de labios caerá.

Silang mga maunawain ay tumatanggap ng mga utos, ngunit ang isang madaldal na hangal ay mapapahamak.

9 El que camina en integridad, anda confiado: mas el que pervierte sus caminos, será quebrantado.

Ang siyang lumalakad sa katapatan ay lumalakad sa kaligtasan, subalit ang isa na gumagawa ng kabuktutan, siya ay malalantad.

10 El que guiña del ojo, dará tristeza; y el insensato de labios será castigado.

Siya na kumikindat ang mata ay nagdudulot ng kalungkutan, ngunit ang isang madaldal na hangal ay masisira.

11 Vena de vida es la boca del justo: mas la boca de los impíos cubrirá la iniquidad.

Ang bibig ng gumagawa ng tama ay isang bukal ng buhay, ngunit ang bibig ng masama ay nagtatago ng karahasan.

12 El odio despierta las rencillas: mas la caridad cubrirá todas las maldades.

Ang galit ay nagpapasimula ng mga kaguluhan, subalit ang pag-ibig ay matatakpan ang lahat ng pagkakasala.

13 En los labios del prudente se halla sabiduría, y es vara a las espaldas del falto de entendimiento.

Ang karunungan ay matatagpuan sa labi ng isang taong marunong umunawa, ngunit ang isang pamalo ay para sa likod ng isang walang pang-unawa.

14 Los sabios guardan la sabiduría: mas la boca del insensato es calamidad cercana.

Ang mga taong marunong ay nag-iipon ng kaalaman, ngunit ang bibig ng isang hangal ay nagpapalapit ng kapahamakan.

15 Las riquezas del rico son su ciudad fuerte; y el desmayo de los pobres es su pobreza.

Ang kayamanan ng isang mayamang tao ay ang kaniyang pinatibay na lungsod, ang kasalatan ng mahirap ay kanilang pagkawasak.

16 La obra del justo es para vida: mas el fruto del impío es para pecado.

Ang kabayaran ng mga gumagawa ng tama ay patungo sa buhay; ang pakinabang ng masama ay patungo sa kasalanan.

17 Camino a la vida es guardar la corrección; y el que deja la reprensión yerra.

Doon ay may isang daan sa buhay para sa isang sumusunod sa disiplina, ngunit ang tumatanggi sa pagpuna ay inaagos sa pagkaligaw.

18 El que encubre el odio tiene labios mentirosos; y el que echa mala fama es insensato.

Ang sinumang magtago ng pagkagalit ay may mga sinungaling na labi, at sinumang magkalat ng paninirang puri ay isang hangal.

19 En las muchas palabras no falta rebelión: mas el que refrena sus labios es prudente.

Kung maraming salita, pagkakasala ay hindi nagkukulang, ngunit ang siyang nag-iingat sa kaniyang sasabihin ay isang matalino

20 Plata escogida es la lengua del justo: mas el entendimiento de los impíos es como nada.

Ang dila na siyang gumagawa nang matuwid ay purong pilak; ito ay may maliit na halaga sa puso ng masama.

21 Los labios del justo apacientan a muchos: mas los insensatos con falta de entendimiento mueren.

Ang mga labi ng isa na gumagawa ng tama ay nagpapalusog ng marami, ngunit ang mga mangmang ay mamamatay dahil sa kakulangan ng kanilang pang-unawa.

22 La bendición de Jehová es la que enriquece, y no añade tristeza con ella.

Ang mga mabuting kaloob ni Yahweh ay nagdadala ng kayamanan at hindi ito nagdagdag ng sakit.

23 Es como risa al insensato hacer abominación: mas el hombre entendido sabe.

Ang kasamaan ay laro ng isang hangal, ngunit ang karunungan ay isang kasiyahan para sa isang tao ng may pang-unawa.

24 Lo que el impío teme, eso le vendrá: mas Dios da a los justos lo que desean.

Ang takot ng masama ay sasaklawan siya, ngunit ang pagnanais ng isang matuwid ay ibibigay.

25 Como pasa el torbellino, así el malo no es: mas el justo, fundado para siempre.

Ang masama ay tulad ng isang bagyo na dumadaan, at sila ay wala na, ngunit silang gumagawa ng tama ay isang pundasyon na magtatagal kailanman.

26 Como el vinagre a los dientes, y como el humo a los ojos, así es el perezoso a los que le envían.

Tulad ng suka sa ngipin at usok sa mata, ganoon din ang batugan na nagpadala sa kaniya.

27 El temor de Jehová aumentará los días: mas los años de los impíos serán acortados.

Ang takot kay Yahweh nagpapahaba ng buhay, ngunit ang mga taon ng masama ay mapapaiksi.

28 La esperanza de los justos es alegría; mas la esperanza de los impíos perecerá.

Ang pag-asa ng mga gumagawa ng tama ay kanilang kagalakan, ngunit ang mga taon ng mga masama ay mapapaiksi.

29 Fortaleza es al perfecto el camino de Jehová: mas espanto es a los que obran maldad.

Ang paraan ni Yahweh ay nag-iingat sa kanila na may katapatan, ngunit ito ay pagkawasak para sa masama.

30 El justo eternalmente no será removido, mas los impíos no habitarán la tierra.

Silang mga gumagawa ng tama ay hindi kailanman maibabagsak, ngunit ang masama ay hindi mananatili sa lupain.

31 La boca del justo producirá sabiduría: mas la lengua perversa será cortada.

Mula sa bibig ng mga gumagawa ng tama ay dumarating ang bunga ng karunungan, ngunit ang masamang dila ay mapuputol.

32 Los labios del justo conocerán lo que agrada: mas la boca de los impíos perversidades.

Alam ng mga labing gumagawa nang tama kung ano ang katanggap-tanggap, ngunit ang bibig ng masama ay alam kung ano ang masama