Юһанна 7
1 Бу ишлардин кейин, Әйса Галилийәдә айлинип жүрди. У Йәһудийәдә айлинип жүрүшни халимайтти, чүнки [шу йәрдики] Йәһудийлар униңға қәст қилмақчи еди.
After this Jesus went from place to place in Galilee, for he did not want to travel around in Judea because the Jews were seeking to kill him.
2 Бу чағда, Йәһудийларниң «кәпиләр һейти»ға аз қалған еди.
Now the Jewish Feast of Tabernacles was near.
3 Шуңа Әйсаниң инилири униңға: — Мошу йәрдин айрилип Йәһудийәгә барғин, шуниң билән мухлислириңму [карамәт] әмәллириңни көрәләйду!
So Jesus' brothers said to him, “Leave here and go to Judea so that yoʋr disciples may see the works yoʋ are doing.
4 Чүнки өзини хәлиқ-аләмгә тонутмақчи болған һеч ким йошурун җайда иш қилмайду. Бу әмәлләрни қиливатқан екәнсән, өзүңни дунияға көрсәт! — дейишти.
For no one does anything in secret while seeking to be known publicly. If yoʋ are going to do these things, show yoʋrself to the world.”
5 Чүнки униң инилириму униңға етиқат қилмиған еди.
(For not even his brothers believed in him.)
6 Шуңа Әйса уларға: — Мениң вақит-саитим техи кәлмиди. Лекин силәргә нисбәтән һәрвақит мунасиптур.
So Jesus said to them, “My time has not yet come, but your time is always at hand.
7 Бу дуниядики кишиләр силәргә һәргиз өч болмайду; лекин мени өч көриду. Чүнки мән уларниң қилмишлирини рәзил дәп гувалиқ бериватимән.
The world cannot hate you, but it does hate me because I testify that its works are evil.
8 Силәр бу һейтқа беривериңлар. Мән бу һейтқа бармаймән, чүнки мениң вақит-саитим техи йетип кәлмиди, — деди.
You go up to this feast; I am not yet going up to this feast, for my time has not yet been fulfilled.”
9 Әйса бу сөзләрни қилип, Галилийәдә қалди.
After saying this to them, he remained in Galilee.
10 Әйсаниң инилири һейтқа чиққандин кейин, у өзиму униңға барди. Амма ашкарә әмәс, йошурун барди.
However, after his brothers had gone up to the feast, Jesus also went up, not openly but in secret.
11 Һейтта Йәһудийлар уни издәп: «У қәйәрдидур?» дәп соравататти.
Now the Jews were looking for him at the feast, saying, “Where is that man?”
12 Кишиләр арисида униң тоғрисида көп ғул-ғула болди. Бәзиләр уни: «Яхши адәм!» десә, йәнә бәзиләр: «Яқ, у халайиқни аздуруватиду!» дейишти.
And there was much murmuring about him among the crowds. Some were saying, “He is a good man.” Others were saying, “No, he is deceiving the crowd.”
13 Бирақ Йәһудий [чоңлиридин] қорқуп, һеч ким очуқ-ашкарә униң гепини қилмайтти.
No one, however, was speaking openly about him for fear of the Jews.
14 Һейтниң йерими өткәндә, Әйса ибадәтхана һойлилириға кирип хәлиққә тәлим беришкә башлиди.
Midway through the feast, Jesus went up to the temple courts and began to teach.
15 Йәһудийлар: — Бу адәм һеч қандақ тәлим алмиған туруқлуқ, униң қандақму мунчә көп билими болсун? — дәп һаң-таң қелишти.
The Jews were amazed, saying, “How does this man have such learning, since he has never had formal instruction?”
16 Әйса уларға: — Бу тәлимләр мениң әмәс, бәлки мени Әвәткүчиниңкидур.
Jesus answered them, “My teaching is not my own; it comes from him who sent me.
17 Униң ирадисигә әмәл қилишқа өз ирадисини бағлиған һәр ким бу тәлим тоғрилиқ — униң Худадин кәлгәнлигини яки өзлүгүмдин ейтиватқанлиғимни билиду.
If anyone wants to do his will, he will know whether my teaching comes from God or whether I am speaking on my own authority.
18 Өз алдиға сөзлигән киши өз шан-шәривини издәйду, лекин өзини әвәткүчиниң шан-шәривини издәйдиған киши һәқ-садиқтур, униңда һәққанийсизлиқ йоқтур.
He who speaks on his own authority seeks his own glory, but he who seeks the glory of the one who sent him is true, and there is no unrighteousness in him.
19 Муса [пәйғәмбәр] силәргә Тәврат қанунини тапшурған әмәсму? Лекин һеч қайсиңлар бу қанунға әмәл қилмайватисиләр! Немишкә мени өлтүрмәкчи болисиләр? — деди.
Did not Moses give you the law? Yet none of you keeps the law. Why are you seeking to kill me?”
20 Көпчилик: — Саңа җин чаплишипту! Сени өлтүрмәкчи болған ким екән? — дейишти.
The crowd answered, “Yoʋ have a demon! Who is seeking to kill yoʋ?”
21 Әйса уларға мундақ җавап бәрди: — Мән бир карамәтни яритишим билән һәммиңлар һаң-таң қелиштиңлар.
Jesus answered them, “I did one work, and you are all amazed.
22 — Әнди Муса [пәйғәмбәр] силәргә хәтнә қилиш тоғрилиқ әмир қалдурған (әмәлийәттә болса хәтнә қилиш Муса пәйғәмбәрдин әмәс, ата-бовилардин қалған), шуңа силәр шабат күнигә [тоғра келип қалсиму] шу күнидә адәмниң хәтнисини қиливерисиләр.
Moses gave you circumcision (not that it came from Moses, but from the fathers), and that is why you circumcise a man on the Sabbath.
23 Әнди Тәврат қануниға хилаплиқ қилинмисун дәп шабат күнидә адәм хәтнә қилинған йәрдә, мән шабат күнидә бир адәмни сәллимаза сақайтсам, силәр немә дәп маңа аччиқлинисиләр?
If a man receives circumcision on the Sabbath so that the law of Moses will not be broken, why are you angry with me because I made a man entirely well on the Sabbath?
24 Сиртқи қияпәткә қарап һөкүм қилмаңлар, бәлки һәққаний һөкүм қилиңлар!
Do not judge according to appearance, but judge with right judgment.”
25 У вақитта Йерусалимлиқларниң бәзилири: — [Чоңлар] өлтүрмәкчи болған киши бу әмәсмиди?
Now some of the people of Jerusalem were saying, “Is this not the man whom they are seeking to kill?
26 Ашкарә сөзләватсиму, униңға қарши һеч нәрсә демидиғу! Дәрвәқә, ақсақалларниң униң Мәсиһ екәнлигини билип йәткәнму?
And behold, he is speaking openly, and they are saying nothing to him. Could it be that the rulers indeed know that this is truly the Christ?
27 Һалбуки, бу адәмниң қәйәрдин кәлгәнлигини биз ениқ билимиз. Лекин Мәсиһ кәлгәндә, униң қәйәрдин кәлгәнлигини һеч ким билмәстиғу, — дейишти.
Yet we know where this man is from, but when the Christ comes, no one will know where he is from.”
28 Шуңа Әйса ибадәтхана һойлисида тәлим бериветип, жуқури аваз билән мундақ деди: — Силәр мени тонуймиз һәмдә мениң қәйәрдин кәлгәнлигимниму билимиз, [дәватисиләр]?! Бирақ мән өзлүгүмдин әмәс, мән мени Әвәткүчидин [кәлдим], У һәқтур; бирақ силәр Уни тонумайсиләр.
Then Jesus cried out as he taught in the temple courts, “You know me and you know where I am from. Yet I have not come on my own authority, but he who sent me is true. You do not know him,
29 Мән Уни тонуймән. Чүнки мән Униң йенидин кәлдим, мени У әвәтти.
but I know him, because I have come from him, and he sent me.”
30 Шуңа улар уни тутуш йолини издәйтти, лекин һеч ким униңға қол салмиди; чүнки униң вақит-саити техи йетип кәлмигән еди.
So they were seeking to arrest him, but no one laid a hand on him, because his hour had not yet come.
31 Лекин халайиқ арисидики нурғун кишиләр униңға етиқат қилди. Улар: «Мәсиһ кәлгәндә бу киши көрсәткән мөҗизилик аламәтләрдин артуқ [мөҗизә] яриталарму?!» дейишти.
Still, many from among the crowd believed in him and said, “When the Christ comes, will he do more signs than this man has done?”
32 Пәрисийләр халайиқниң у тоғрилиқ ғул-ғула болуватқан бу гәп-сөзлирини аңлиди; шуниң билән Пәрисийләр билән баш каһинлар уни тутуш үчүн бир нәччә қаравулларни әвәтти.
The Pharisees heard the crowd murmuring these things about him, so the Pharisees and the chief priests sent officers to arrest him.
33 Шуниң билән Әйса: — Йәнә бир аз вақит силәр билән биллә болимән, андин мени Әвәткүчиниң йениға кетимән.
Then Jesus said, “I am with you for a little while longer, and then I am going to him who sent me.
34 Мени издәйсиләр, лекин тапалмайсиләр. Мән баридиған йәргә баралмайсиләр, — деди.
You will seek me, but you will not find me; and where I am, you cannot come.”
35 Буниң билән, Йәһудийлар бир-биригә: — У биз тапалмиғидәк қәйәрләргә барар? Грекләр арисидики тарқақ Йәһудий муһаҗирларниң йениға берип, грекларға тәлим берәмдиғанду?
Then the Jews said to one another, “Where is this man about to go that we will not find him? Is he about to go to the Jews who are scattered among the Greeks and teach the Greeks?
36 «Мени издәйсиләр, лекин тапалмайсиләр. Мән баридиған йәргә баралмайсиләр» дегини немисиду? — дейишти.
What does he mean by saying, ‘You will seek me, but you will not find me; and where I am, you cannot come’?”
37 Һейтниң ахирқи һәм әң катта күни, Әйса орнидин туруп, жуқури аваз билән: — Кимдәким уссиса, мениң йенимға келип ичсун!
On the last day, the great day of the feast, Jesus stood up and cried out, “If anyone is thirsty, let him come to me and drink.
38 Маңа етиқат қилғучи кишиниң худди муқәддәс язмиларда ейтилғинидәк, ич-бағридин һаятлиқ сүйиниң дәриялири еқип чиқиду! — дәп җакалиди
Whoever believes in me, just as the Scripture has said, ‘From his innermost being will flow rivers of living water.’”
39 (у бу сөзни өзигә етиқат қилғанларға ата қилинидиған Муқәддәс Роһқа қарита ейтқан еди. [Худаниң] Роһи техи һеч кимгә ата қилинмиғанмиди, чүнки Әйса техи шан-шәривигә кирмигән еди).
(He said this about the Spirit, whom those who believed in him were going to receive, for the Holy Spirit had not yet been given, because Jesus had not yet been glorified.)
40 Халайиқ ичидә бәзиләр бу сөзни аңлап: — [Келиши муқәррәр болған] пәйғәмбәр һәқиқәтән мошу екән! — дейишти.
When they heard this, many from among the crowd were saying, “Surely this man is the Prophet.”
41 Бәзиләр: «Бу Мәсиһ екән!» дейишәтти. Йәнә бәзиләр болса: «Яқ, Мәсиһ Галилийәдин келәттиму?
Others were saying, “He is the Christ.” But others were saying, “No, for the Christ does not come from Galilee, does he?
42 Муқәддәс язмиларда, Мәсиһ [падиша] Давутниң нәслидин һәм Давутниң жути Бәйт-Ләһәм йезисидин келиду, дейилмигәнмиди?» — дейишти.
Does not the Scripture say that the Christ will come from David's descendants and from Bethlehem, the town where David lived?”
43 Буниң билән, халайиқ униң вәҗидин иккигә бөлүнүп кәтти.
So a division arose among the crowd because of Jesus.
44 Бәзилири уни тутайли дегән болсиму, лекин һеч ким униңға қол салмиди.
Some of them wanted to arrest him, but no one laid a hand on him.
45 Қаравуллар [ибадәтханидин] баш каһинлар билән Пәрисийләрниң йениға қайтип кәлгәндә, улар қаравулларға: — Немә үчүн уни тутуп кәлмидиңлар? — дәп сорашти.
Then the officers came to the chief priests and Pharisees, who said to them, “Why did you not bring him in?”
46 Қаравуллар: — Һеч ким һеч қачан бу адәмдәк сөзлигән әмәс! — дәп җавап беришти.
The officers answered, “Never has anyone spoken like this man.”
47 Пәрисийләр уларға җававән: — Силәрму аздурулдуңларму?
The Pharisees answered them, “Have you also been deceived?
48 Ақсақаллардин яки Пәрисийләрдин униңға етиқат қилғанлар болғанму?!
None of the rulers or the Pharisees have believed in him, have they?
49 Лекин Тәврат қанунини билмәйдиған бу чүпрәндиләр ләнәткә қалиду! — дейишти.
But this crowd that does not know the law is accursed.”
50 Уларниң арисидин бири, йәни бурун ахшамда Әйсаниң алдиға кәлгән Никодим уларға:
Then Nicodemus, who had gone to Jesus by night and who was one of the rulers, said,
51 — Тәврат қанунимиз авал кишиниң немә қилғинини өзидин аңлап билмәй туруп, униңға һөкүм чиқирамду!
“Does our law condemn a man without first giving him a hearing and finding out what he is doing?”
52 Улар җавап қилип: — Сәнму Галилийәдинму? [Муқәддәс язмиларни] көр, қетирқинип оқуп бақ, Галилийәдин һеч қандақ пәйғәмбәр чиқмайду! — деди.
They answered him, “Are yoʋ also from Galilee? Search and see that no prophet has ever arisen from Galilee.”
53 Шуниң билән [уларниң] һәр бири өз өйигә кәтти.
And each went to his own house.
