II Sử Ký 26
1 Cả dân Giu-đa đều lập Ô-xia làm vua thế cho A-ma-xia, cha người; tuổi người được mười sáu.
All the people of Judah took Uzziah, who was sixteen years old, and made him king in place of his father Amaziah.
2 Sau khi vua cha đã an giấc với các tổ phụ, người xây cất Ê-lốt, và khôi phục nó cho Giu-đa.
It was he who rebuilt Elath and restored it to Judah. After that the king slept with his ancestors.
3 Ô-xia được mười sáu tuổi, khi người lên làm vua; người cai trị năm mươi hai năm tại Giê-ru-sa-lam; mẹ người tên là Giê-cô-lia, quê ở Giê-ru-sa-lem.
Uzziah was sixteen years old when he began to reign. He reigned for fifty-two years in Jerusalem. His mother's name was Jekoliah; she was from Jerusalem.
4 Người làm điều thiện trước mặt Đức Giê-hô-va, y theo mọi điều A-ma-xia, cha người đã làm.
He did what was right in the eyes of Yahweh, following the example of his father, Amaziah, in everything.
5 Trong đời Xa-cha-ri, là người thông hiểu các dị tượng của Đức Chúa Trời, thì Ô-xia rắp lòng tìm kiếm Đức Chúa Trời; và người tìm kiếm bao lâu; thì Đức Chúa Trời khiến cho người đặng may mắn bấy lâu.
He set himself to seek God in the days of Zechariah, who taught him to honor God. As long as he sought Yahweh, God made him prosper.
6 Người kéo ra chiến tranh với dân Phi-li-tin đánh đổ tường thành Gát, tường thành Giáp-nê, và tường thành Aùch-đốt; người xây cất những thành trong địa hạt Aùch-đốt và tại đất người Phi-li-tin.
Uzziah went out and fought against the Philistines. He broke down the city walls of Gath, Jabneh, and Ashdod; he built cities in the country of Ashdod and among the Philistines.
7 Đức Chúa Trời giúp đỡ người được thắng dân Phi-li-tin, dân A rạp ở tại Gu-rơ-Ba-anh, và dân Ma-ôn.
God helped him against the Philistines, against the Arabians who lived in Gurbaal, and against the Meunites.
8 Dân Am-môn cũng tiến cống cho Ô-xia; danh tiếng người đồn đến cõi Ê-díp-tô, vì người đã trở nên rất cường thạnh.
The Ammonites paid tribute to Uzziah, and his fame spread, even to the entrance of Egypt, because he was becoming more powerful.
9 Ô-xia cũng xây những tháp tại Giê-ru-sa-lem, trên cửa Góc, trên cửa Trũng, và trên Góc tường, làm cho nó vững chắc.
In addition, Uzziah built towers in Jerusalem at the Corner Gate, at the Valley Gate, and at the turning of the wall, and fortified them.
10 Người cũng cất những tháp trong đồng vắng, đào nhiều giếng, vì có nhiều súc vật trong đất đồng bằng và trên đồng cao; cũng có những người làm ruộng, kẻ trồng nho trên núi và tại Cạt-mên, vì người thích việc canh nông.
He built watchtowers in the wilderness and dug many cisterns, for he had much cattle, in the lowlands as well as in the plains. He had farmers and vine growers in the hill country and in the fruitful fields, for he loved farming.
11 Ô-xia có một đạo binh sẵn đi chinh chiến, kéo ra trận từ tốp, tùy số tu bộ mà thơ ký Giê-hi-ên, và quan giám thị Ma-a-xê-gia đã làm, có Ha-na-nia, đại thần của vua, cai quản.
In addition, Uzziah had an army of fighting men who went out to war in groups which were organized by their number that were counted by Jeiel, the scribe, and Maaseiah, the officer, under the authority of Hananiah, one of the king's commanders.
12 Trọn số các trưởng tộc, tức là những người mạnh dạn, là hai ngàn sáu trăm người.
The whole number of the leaders of the families who led the mighty men was 2,600.
13 Chúng quản lãnh một đạo binh ba mươi vạn bảy ngàn năm trăm người, đều hay đánh giặc cách mạnh dạn, hầu giúp vua đối địch với cừu địch.
Under their hand was an army of 307,500 men that made war with mighty power to help the king against the enemy.
14 Ô-xia sắm sửa cho cả đạo binh những khiên, giáo, mũ, giáp, cung, và những đá trành.
Uzziah prepared for them—for all the army—shields, spears, helmets, coats of mail, bows, and stones for slinging.
15 ỳ Giê-ru-sa-lem, người khiến tay kỹ sư chế tạo những máy dùng đặt trên các tháp, và trên chót đồn lũy, đặng bắn tên và đá lớn. Danh tiếng người đồn ra phương xa; bởi vì người được Chúa giúp đỡ cách lạ thường, cho đến trở nên cường thạnh.
In Jerusalem he built machines that were designed by skillful men to be on the towers and on the battlements to shoot arrows and large stones. His fame spread to distant lands, for he was greatly helped and so he became very powerful.
16 Song khi người được trở nên cường thạnh, lòng bèn kiêu ngạo, đến đỗi làm điều ác, phạm tội cùng Giê-hô-va Đức Chúa Trời của người; vì người vào trong đền thờ Đức Giê-hô-va, xông hương trên bàn thờ xông hương.
But when Uzziah had become powerful, his heart was lifted up so that he acted corruptly; he trespassed against Yahweh, his God, for he went into the house of Yahweh to burn incense on the altar of incense.
17 Thầy tế lễ A-xa-ria vào sau người, có tám mươi thầy tế lễ, đều là người mạnh dạn, đồng đi theo.
Azariah, the priest, went in after him, and with him eighty priests of Yahweh, who were brave men.
18 Chúng cản cự vua Ô-xia mà rằng: Hỡi vua Ô-xia, chẳng phải phần vua xông hương cho Đức Giê-hô-va đâu, bèn là phần của những thầy tế lễ, con cháu A-rôn, đã được biệt riêng ra thánh đặng xông hương vậy. Hãy đi ra khỏi đền thánh, vì vua đã phạm tội; lại vì việc này Đức Giê-hô-va sẽ chẳng làm cho vua được vinh hiển đâu
They resisted Uzziah, the king, and said to him, “It is not for you, Uzziah, to burn incense to Yahweh, but for the priests, the sons of Aaron, who are consecrated to burn incense. Go out of the holy place, for you have been unfaithful and you will not be honored by Yahweh God.”
19 Ô-xia bèn nổi giận; người cầm nơi tay một cái bình hương toan xông hương; và đang khi người nổi giận cùng những thầy tế lễ, phung bèn nổi lên nơi trán người trước mặt những thầy tế lễ, tại trong đền của Đức Giê-hô-va ở gần bên bàn thờ xông hương.
Then Uzziah became angry. He was holding a censer in his hand to burn incense. While he was angry with the priests, leprosy broke out on his forehead before the priests in the house of Yahweh, beside the altar of incense.
20 A-xa-ria, thầy tế lễ thượng phẩm, và hết thảy thầy tế lễ khác ngó xem người, thấy người bị bịnh phung ở nơi trán, bèn đuổi người ra khỏi đó; và chính người cũng lật đật ra, vì Đức Giê-hô-va đã hành hại người.
Azariah the chief priest and all the priests looked at him, and, behold, he had become leprous on his forehead. They quickly drove him out of there. Indeed, he hurried to go out, because Yahweh had struck him.
21 Ô-xia bị bịnh phung cho đến ngày băng hà; và vì bị phung phải ở riêng ra trong một nhà khác, chẳng còn được vào đền của Đức Giê-hô-va nữa; Giô-tham, con trai người, quản lý cung vua, và xét đoán dân sự của nước.
Uzziah, the king, was a leper to the day of his death and lived in a separate house since he was a leper, for he was cut off from the house of Yahweh. Jotham, his son, was over the king's house and ruled the people of the land.
22 Đấng tiên tri Ê-sai, con trai của A-mốt, đã biên chép các công sự khác của Ô-xia từ đầu đến cuối.
The other matters concerning Uzziah, from first to last, were recorded by the prophet Isaiah son of Amoz.
23 Ô-xia an giấc cùng tổ phụ người, và người ta chôn người chung với tổ phụ người tại ruộng lăng tẩm của các vua; vì người ta nói rằng: Người bị phung. Giô-tham, con trai người, cai trị thế cho người.
So Uzziah slept with his ancestors; they buried him with his ancestors in a burial ground that belonged to the kings, for they said, “He is a leper.” Jotham, his son, became king in his place.
